Ο Αχιλλέας εξηγεί τους Προσδιορισμούς

«Οι Μετανάστες», Β.Δ.

Αργά το απόγευμα

Οι πεθαμένοι μαζεύονται

Στην πλατεία για να τηλεφωνήσουν στους δικούς τους

Κρατάνε σφιχτά την κάρτα

Και στέκονται στη σειρά

Έξω από τον τηλεφωνικό θάλαμο

 

Οι περαστικοί που τους βλέπουν

Μονολογούν : «Από πού ήρθατε πάλι εσείς

γέμισε μετανάστες η πόλη»

Κι αυτοί μ’ ένα μουρμουρητό τούς απαντούν:

«Δεν είμαστε εμείς μετανάστες

μεταστάντες είμαστε».

Μεταστάντες. 1

 

Από χτες που έπεσα πάνω σ΄ αυτό το ποίημα, σε φαντάζομαι να περιμένεις και εσύ τη σειρά σου.
Θά ‘χει μεγάλη ουρά μπροστά. Είπα, λοιπόν, να έρθω πάλι εγώ. Πέτρες κρύες κάτω απ’ την κάψα του ήλιου και κάτι δέντρα παράταιρα, άρρωστα, που κατάντησαν αντιστύλι για τους κουβάδες, τις σκούπες και τα φαράσια, όλα αλυσοδεμένα με λουκετάκι στην κωμική τους λόχμη. Έρημο μνήμα κι άχαρο σταχόρτα τ᾿ ανθισμένα, πες μου πού πήγε το πουλί που πέταξε.
«Αποδήμησε, απεβίωσε, έφυγε, ξεκουράστηκε, συγχωρέθηκε, έδυσε, ἔγειρεν, ἔπεσεν, ἐμαράνθη, ὑπέκυψεν εἰς τὸ μοιραῖον τέλος, ἀναπαύτηκε ἐν Κυρίῳ και ἐκοιμήθη τὸν ὕπνον τὸν ἄφυκτον.» Όλα ψέματα. Η αλήθεια είναι ότι πέθανε.

Αμέσως μετά την απώλεια, πριν ακόμη δέσει κορμό ο πόνος, αναπτύσσονται σαν επίφυτα υποχρεώσεις, εκκρεμότητες, δικαιολογητικά, εξουσιοδοτήσεις, υπογραφές, ένα αναρριχητικό σύμπλεγμα νομικών και παραδοσιακών υπαγορεύσεων, που σε παρασύρουν, σε στροβιλίζουν σαν φυλλαράκι, πάνω από τον θρήνο και την απόσυρση.

Όλες οι οικογένειες έχουν κάποιον που είναι ειδικός στο τυπικό της εκκλησιαστικής και της οικογενειακής παράδοσης, αρμόδιος να σε προστατεύσει από την εκτροπή του κανόνα και της πίστης. Σε μας είναι η Βάσω.
Κατέχει απόλυτα τη διάταξη του εθιμοτυπικού. Υπολογίζει Ψυχοσάββατα, τριήμερα, σαρανταήμερα και ξέρει ακριβώς τι πρέπει να γίνει, αν κάποιος πέθανε Παρασκευή και τα τριήμερα πέφτουν Κυριακή. Την Κυριακή, λέει, απαγορεύεται να κάνουμε κάτι θρηνώδες και πένθιμο. Τό ‘ξερες αυτό; Γι’ αυτό και αναφορές στους νεκρούς γίνονται μόνο τα Σάββατα. Ποτέ την Κυριακή…

Η Βάσω μας ξέρει απ’ έξω την Παρακλητική και τα Ευλογητάρια και δεν κουνάει απλώς τα χείλη της, όπως κάνουν μερικές -μερικές που ψέλνουν μόνο το ρεφραίν και καιροφυλακτούν πότε θα μιλήσεις, για να σου κάνουν «Σσσσσσσς, ησυχία, επιτέλους, σε εκκλησία βρίσκεστε!». Η πίστη της είναι γεωμετρική, ακριβής
και ξεκάθαρη, σαν την σφραγίδα της στα πρόσφορα, που ξεχωρίζουν από μακριά πάνω στο λευκό λινό της εκκλησίας. Πεποικιλμένα και ολοστρόγγυλα, ποτέ δεν της σκάνε στην κορυφή• όσο για τη λειτουργιά της του Τιμίου Σταυρού επιβάλλεται με το άρωμά της και στο κερί και στο θυμίαμα. Είναι βέβαιο ότι οι άγγελοι παίρνουν το ισόμοιρο κομμάτι τους από το δικό της πρόσφορο πάνω στο Δισκάριο.

Αλλά και στα κόλλυβα που φτιάχνει, πάντα ζητάνε και δεύτερο ποτηράκι. Ζωγραφίζει έναν τέλειο σταυρό πάνω απ’ τη ζάχαρη, ψιχαλίζοντας την κανέλλα με το κουταλάκι του γλυκού και πριν προλάβω να σκεφτώ ότι θα μας πάρει μεσημέρι, έχει κιόλας τελειώσει. Τίποτε δεν της είναι αξεδιάλυτο, τίποτε λειψό, τίποτε ανούσιο και ξέρει όλες τις αμαρτίες πένθους που συγχωρούνται και όλες τις απαγορεύσεις, που επιτάσσονται.

– Όταν φτιάχνουν κόλλυβα, δεν ακούνε μουσική.
– Όταν φτιάχνουν κόλλυβα, δεν σηκώνουν το τηλέφωνο!
– Ούτε βουρκώνουν πάνω απ’ τα κόλλυβα! Τα κόλλυβα είναι για καλό. Όπως το σιτάρι θάβεται και σαπίζει, αλλά αναγεννάται και καρπίζει, έτσι κι οι κεκοιμημένοι θα αναστηθούν. Ένδοξοι. Άφθαρτοι. Αιώνιοι. Μαζί μας θα είναι ξανά στην ατελεύτητη ζωή. Τον μαϊντανό να τον βάλεις τελευταία στιγμή, να μην σου μαραθεί. Και το ρόδι • γιατί βγάζει νερά.

Στο γραφείο τελετών, είχα πάει πρωί πρωί, επίτηδες, να έχω το φως της ημέρας σύμμαχο. Το πρώτο πράγμα, που μου τράβηξε την προσοχή εκεί μέσα, ένας πίνακας τεραστίων διαστάσεων, η γνωστή λεπτομέρεια του Μιχαήλ Άγγελου με τον Αδάμ και τον Θεό. Από την τερατώδη μεγέθυνση η φωτογραφία είχε βγάλει κόκκο και το χέρι του Θεού φαινόταν τόσο άψυχο, όσο και του Αδάμ. Κάτω απ’ τον πίνακα, ο τελετάρχης: Ψηλός, θεόρατος. Το γραφείο μπροστά του φαίνεται σαν πετσέτα φαγητού στα πόδια του. Γραφείο από καρυδιά, σαν… Χαρτιά, χαρτιά, στοίβες χαρτιά και ένα προσευχητάρι επιμελώς να ξεπροβάλλει ανάμεσά τους. Ένα σταθερό τηλέφωνο και δύο κινητά. Σαν τον “Παράγοντα” από τις «Εσωτερικές ειδήσεις» του Ποντίκα.

– Έχετε κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό σας, σχετικά με την τελετή;
– Ναι, κάτι στο πλαίσιο της σοβαρότητας και της απλότητας.
(Δεν έχω ιδέα, δεν έχω ξαναθάψει κανέναν δικό μου. Χτες μου μιλούσες, «τὴν γὰρ χθὲς ἡμέραν μεθ ̓ ὑμῶν ἐλάλουν, καὶ ἄφνω ἐπῆλθε μοι ἡ φοβερὰ ὥρα τοῦ θανάτου.», βλέπαμε το αγαπημένο σου σίριαλ στο mega, ανάμεσα σε τηλέφωνα από γείτονες, φίλους, συγγενείς, «Ναι, καλά είμαστε!», «πολύ καλύτερα, θα έλεγα…», «να, εδώ χαζεύουμε τηλεόραση να περνάει η ώρα», «Ο γιατρός, λέει, ίσως βγούμε μεθαύριο»,
και τώρα τα λουλούδια, τα κεριά, οι κορδέλες, οι φιόγκοι, τα τελευταία ρούχα και «λάκα, πολυεστέρα, MDF, κερασιά ή πεύκο»; )
Και για την εσωτερική επένδυση; Μπεζ βελούδο, χρυσό τύπου μεταξωτό ή άσπρο βαμβάκι crepe;
-(«τόσο έντεχνα έχω κρύψει μέσα μου το ουρλιαχτό»)
Θα γίνουν όλα όπως είπαμε. Μην ανησυχείτε.

Στο μαρμαράδικο, δυστυχώς, πήγα απόγευμα, ο ήλιος είχε βασιλεύσει πίσω από τις πολυκατοικίες και έμεινα κάπως απροστάτευτη. Μια τρύπα σαν αποθήκη, ανάμεσα στα ανθοπωλεία, σφήνα στους βασιλικούς και στα τριαντάφυλλα. Με το ζόρι χωράμε 2 άτομα. Ένας ανθρωπάκος μια πιθαμή, με μάτια χαμογελαστά, για να έρθει σε μια ισορροπία με το στόμα του, ίσια γραμμή χωρίς χείλη. Μάλλον σκιάχτηκαν από τα λόγια που αναγκάζεται να λέει κάθε μέρα και κρύφτηκαν. Πάνω απ’ το κεφάλι του επικρέμεται ένα δείγμα της δεξιοτεχνίας του, ένα τεράστιο μάτι χαραγμένο μονοκοντυλιά σε μαύρο γρανίτη. Στο γραφείο μια στοίβα άλμπουμ, μια στυλοθήκη από όνυχα πράσινο με επίχρυση υποδοχή για πένα που λείπει και στη θέση της ένα μπλε μπικ με καπάκι. Τούτος δω έμοιαζε με καθηγητή Μαθηματικών Λυκείου. Μπροστά από διαγωνίσματα απορριφθέντων.

Πρώτα απ’ όλα να καταλήξουμε στο υλικό, και από κει και πέρα βλέπουμε. Έχουμε πολλές επιλογές: Μάρμαρο, γρανίτη, μαρμαρόπετρα, πέτρα Συρίας, μάρμαρο Βοσπόρου, Κοζάνης, γρανίτη μαύρο, λευκό, λευκό με μαύρο διάστιχτο, Ροζ Πολωνία, ή αν θέλετε πάμε σε κάτι πιο οικονομικό, προκάτ πέτρινου τύπου. Αλλά δεν θα σας το πρότεινα. Το προκάτ δείχνει κάπως ευτελή.(Σπρώχνει ένα άλμπουμ μπροστά μου κι όπως διατρέχω τις πλαστικοποιημένες σελίδες δεν μπορώ να μην προσέξω πόσο καμαρώνει για τη συλλογή του. Θα μπορούσα, βέβαια, να στείλω κάποιον άλλον να την κάνει αυτή τη δουλειά. Κάπως όμως το νιώθεις ένα τελευταίο αγώνισμα αγάπης κι αυτό, ένα καθήκον που πρέπει με γενναιότητα να το υπομείνεις, να το προστατεύσεις από χέρια, μάτια και μυαλά ξένα. Ό,τι είναι για να γίνει πρέπει να γίνει. )

Τη μετώπη μπορούμε να την κάνουμε σε φυσικό ή τεχνητό πέτρωμα. Και σε ό,τι σχήμα θέλετε. Το μάρμαρο είναι κλασικό, η πέτρα δεν πέφτει ποτέ, αλλά ο γρανίτης, ε, όπως και να το κάνουμε, ο γρανίτης είναι άλλο πράγμα…
– («Τοὺς ἀνθρώπους τοὺς τρώγει σὰν σαράκι ἡ μανία νὰ φαίνουνται σπουδαῖοι καὶ νὰ τοὺς θαυμάζει ὁ κόσμος. Σὰν τὰ λουλούδια εἶναι κ’ οἱ ἄνθρωποι, ἄλλοι ἀγαπᾶνε τὰ φανταχτερὰ τὰ λουλούδια, ποὺ τὰ πουλᾶνε γιὰ νὰ στολίζουνε τὰ τραπέζια τους ἢ τὶς κηδεῖες τους, κι ἄλλοι πάλι, οἱ λιγοστοὶ, ἀγαπᾶνε τὰ ταπεινὰ τ’ ἀγριολούλουδα τοῦ βουνοῦ».)2
Προχτές έβαλα σ΄ έναν παππού έναν «Μπλε Γρανίτη Μπαχάμα» αριστούργημα. Μιλάει! Κι όπως το χτυπάει ο ήλιος το πρωί, κάνει μπαμ από μακριά. Όλος ο κόσμος περνάει και το χαζεύει!
Εδώ στο Περιστέρι;; Μπλε γρανίτη Μπαχάμα στο Περιστέρι;
-Ναι αμέ γιατί; Τι είμαστε εμείς εδώ στο Περιστέρι;
– (Ξέρω ‘γώ; Άνθρωποι, που πάνε στη δουλειά τους με το λεωφορείο. Γυναίκες που έχουν γλάστρες έξω απ’ το σπίτι, που πλένουν το δρόμο με το λάστιχο. Συνταξιούχοι με καβουράκι στα καφενεία και παιδιά στις πλατείες μέχρι τα μεσάνυχτα.)
Τέλος πάντων, ας τελειώνουμε.
– Τώρα, το μάρμαρο μπορούμε να το συνδυάσουμε με συνθετικό γρασίδι ή βοτσαλάκι. Δηλαδή, μάρμαρο στα μπράτσα και βοτσαλάκι στο κέντρο.
Όχι, ευχαριστώ. Λέω δεν θα πηγαίνει, αφού το μνήμα δεν έχει θέα θάλασσα…
– Μπορούμε ακόμη να βάλουμε κι έναν άγγελο στη μετώπη. Με χέρια ανοιχτά. Σαν αγκαλιά, ας πούμε. Αγγέλους βάζουμε συνήθως στα παιδιά, αλλά μπορούμε να βάλουμε και στους μεγάλους. Είναι θέμα γούστου.
-(Του Αγγέλου;) Αυτός εδώ που μου δείχνετε πάντως δεν μου φαίνεται να αγκαλιάζει• σαν να ζητιανεύει, μου φαίνεται.
Καλά κάνετε. Έτσι κι αλλιώς, πόσο θα μείνει εκεί; Σε δύο χρόνια πφφφ!, η εκταφή. Τώρα τους βγάζουν και πριν κλείσει τριετία. Νά ΄τανε ο τάφος στο χωριό να πω, ναι!, αξίζει να κάνεις κάτι πιο… κάτι πιο…
– (Μια βρισιά ταξιτζίδικη αναβλύζει από μέσα μου σαν αρτεσιανό. Δυστυχώς, δεν έχω το θάρρος των ταξιτζήδων.)
Για τη φωτογραφία είναι καλύτερη η ψηφιακή εκτύπωση σε πορσελάνη. Αντέχει στον ήλιο και τη βροχή και μπορούμε να συνδυάσουμε την εκτύπωση με ένα κείμενο. Τι θέλετε να γράψουμε;
Τίποτα να μην γράψετε.
Ὁ οὐρανὸς καὶ ἡ ἀπελπισία λαλοῦσι μὲ ἀποσιωπητικά.»)
Εννοώ, εσείς να γράψετε κάτι και εμείς να το χαράξουμε, σε στιλ περγαμηνή ή σε στιλ βιβλίο, σαν κι αυτό ή αυτό, να, δείτε το άλμπουμ με την ησυχία σας.
– (Επειδή διαβάζω γρήγορα, διαβάζω χωρίς να θέλω:
Πολλά
υπέφερες
Πολλά
προσέφερες
Λίγα χάρηκες
Κωδικός 057
…………………………………….

Ταξίδι που
είναι το έρημο
Όποιος το
ταξιδέψει
Χαρτί δεν
δίνουν έπειτα
Πίσω να επιστρέψει.
Κωδικός 059
……………………………………………
God looked around his garden
And found an empty space
Then he looked down upon this earth
And saw your tired face
He put his arms around you
And lifted you to rest
God’s garden must be beautiful
He only takes the best
Κωδικός 064

………………………………………)

– Όχι, ευχαριστώ. Μια άλλη φορά.
– Θα σας πρότεινα, πάντως, αφού το κάναμε απλό, να βάλουμε στην πλάκα κρίκους. Ορειχάλκινους σε χρώματα μπρούτζινο, χρωμίου, αντικέ, σατινέ.
– Τί ‘ναι, πάλι, αυτό; Οι κρίκοι;
– Κρίκοι κοιμητηρίου.
– Και τι χρειάζονται;
– Διακοσμητικοί είναι. Αν θέλουμε να κάνουμε κάτι ωραίο…
– (από τη μια το α΄ πληθυντικό, λες και θα κρατάμε μαζί το ποτηροτρύπανο και το σβουράκι και από την άλλη ο πράσινος όνυχας … στο γραφείο, στο κεφάλι του, ξανά στο κεφάλι του και ξανά στο γραφείο…)
– Δεν θα τους προτιμήσω. Ας αρκεστΕΙΤΕ, σ΄ αυτά που είπΑ.
– Μεταξύ μας, καλά κάνετε. ‘Έτσι κι αλλιώς τους κλέβουν.
– Τους κλέβουν; Ποιος τους κλέβει;
– Α, όλα τα ρημάζουν εδώ: καντήλια, κορνίζες, φανούς, σταυρούς, κρίκους.
– Μα, τους κρίκους τι να τους κάνουν;
– Τους λιώνουν! Τους λιώνουν και τους πουλάνε! Πριν μια βδομάδα δεν πιάστηκε μια σπείρα στην Πάτρα που είχε βγάλει σ΄ ένα χρόνο 350.000€ απ’ αυτή τη δουλειά; Ξέρετε πόσοι κερδίζουν από τον πόνο του άλλου;

Απέναντι περνάει μια πομπή κηδείας.
Κλάματα βουβά στην κεφαλή της λιτανείας. Ψίθυροι στα μετόπισθεν. Μπροστά η ευλάβεια και πίσω η βλάβη. Ψάχνω έναν παπά για τρισάγιο. Πάμε με τη σειρά σαν σε τράπεζα. Από το διαμέρισμα Γ΄ μου κάνει νόημα ότι έρχεται. Λόγια υπέροχα γεμάτα χυμούς κατρακυλάνε από το στόμα του, σαν φρούτα από καρότσα φορτηγού στην Αθηνών Λαμίας. Και γίνονται λιώμα. Βγάζω απ’ την τσέπη αυτό που πρέπει να δώσω. Το δίνω χωρίς να τον κοιτάζω, το παίρνει χωρίς να με κοιτάζει. Στο νεκροταφείο οι κανόνες συμπεριφοράς είναι αυστηρά υπογραμμισμένοι.

Το ίδιο και οι παραβάσεις τους. Θα πας και θα φύγεις σαν τον κλέφτη να προλάβεις τις δουλειές σου. θα χαζέψεις τον ξένο πόνο, θα περπατήσεις ανάμεσα στα μνήματα αναζητώντας ονόματα, ηλικίες, φωτογραφίες, προσωπικά αντικείμενα πίσω απ’ το τζαμάκι, αφιερώσεις στο μαρμάρινο κάδρο, μια αδιακρισία παράφορη, ασυγκράτητη, τρυφερή και ντροπιαστική. Θα δεις μνήματα χορταριασμένα και λασπωμένα, που δεν έχουν κανέναν επισκέπτη, ούτε καν στις μεγάλες γιορτές, θα δικάσεις και θα ξαναδικάσεις γνωστούς, αγνώστους, τον χρόνο, τους γιατρούς, τον Θεό, τον εαυτό σου. Λένε πως η απώλεια είναι το προπύργιο των ενοχών. Εγώ λέω: το πένθος. Μπορεί να μένεις λίγο εκεί σαν αίθουσα αναμονής, πριν δεις κατάματα τον πόνο, αλλά το πένθος καμία σχέση δεν έχει με τον πόνο. Χαράζει και την πιο σκληρή επιφάνεια της συνείδησης, χωρίς όμως να σου δώσει κανένα αντίδωρο. Μια φλύαρη ανακοίνωση αισθημάτων, ένα δύσκολο τεστ νοικοκυροσύνης και μια στημένη δίκη εσωτερικών υποθέσεων. Το πένθος συζητιέται, μοιράζεται, υποχρεούται και είναι εφάπαξ. Ο πόνος εντρέπεται, σφραγίζεται, προαιρείται και είναι διηνεκής. Το «αχ που βγάν’ η αγάπη», που λέει κι ο ποιητής, που ξέρει καλύτερα. Κάποια λεπτά αφ΄ ότου πέθανες, άκουσα το λεωφορείο να ζεσταίνει τη μηχανή του. Και μετά από λίγο να ξεκινάει. Πώς είναι δυνατόν να μην σταματάει ο κόσμος; Έστω για λίγο, για μια στιγμή. Γιατί δεν μένουν όλα ακίνητα; Με ποιο δικαίωμα;

Στο γειτονικό μνήμα δυο γυναίκες. Ένα κασκόλ της ΑΕΚ είναι κρεμασμένο πάνω απ’ τον τάφο από την μία του άκρη ως την άλλη. Λικνίζεται στον αέρα σαν κούνια δίπλα στη θάλασσα. Στη φωτογραφία ένα αγόρι μελαχροινό, πολύ όμορφο, γύρω στα 18, σε μια έξοδο με την παρέα του, διακρίνονται οι αγκώνες και ώμοι των διπλανών του.
Τι λες να κάνεις σήμερα; (Ρωτάει η μία που ανάβει το καρβουνάκι.)
Φακές, μάλλον. (Λέει η μεγαλύτερη με το χέρι μετέωρο βουτηγμένο στο σφουγγάρι με την πηχτή σαπουνάδα.)
Φακές. Καλά λες. Θα κρατάω και την εγγονή μου, δεν θέλω νά ‘μαι πάνω απ’ την κατσαρόλα.
– Εγώ παίρνω χύμα Έβρου από το μπακάλικο δίπλα στο Φαρμακείο. Καλές είναι.
– Α, κατάλαβα πού λες…

Αυτές οι γυναίκες. Ό,τι πιο αληθινό είδα εδώ. Η πιο τίμια χειραψία στη ζωή. Πονάμε, αλλά πρέπει και να μαγειρέψουμε. Να πάμε το παιδί στο σχολείο. Το αμάξι στο συνεργείο. Τα παπούτσια στον τσαγκάρη. Δεν θέλω να ξημερώσει, αλλά ξημέρωσε. Ήρθα μεσημέρι και κοντεύει αργά τ’ απόγευμα.
Αργά
το απόγευμα
Οι πεθαμένοι μαζεύονται
Στην πλατεία
για να τηλεφωνήσουν
Στους δικούς τους
Πάρε και εσύ ένα τηλέφωνο.
Μέρες πού ‘ναι.

Βάνα Δουληγέρη


1. «Οι Μεταστάντες», Λεωνίδας Κακάρογλου, Μνήμη σχεδόν πλήρης”, Λεωνίδας Κακάρογλου, 2014

2. Φώτης Κόντογλου

Ο μικρός πρίγκιπας και μια απρόσμενη συνάντηση, από τη Γεωργία Μ.

O μικρός πρίγκιπας αποφάσισε να συνεχίσει το ταξίδι του. Έτσι , άρχισε να περπατάει και να περπατάει μέχρι που βρήκε μία ανθισμένη πύλη με πολλά και πολύχρωμα λουλούδια. Αποφάσισε να την περάσει και κατευθείαν ένιωσε πως μπήκε σε έναν κόσμο με άλλη ενέργεια, δηλαδή πιο ευχάριστη και ευπρόσδεκτη. Όλα τριγύρω του ήταν ροζ, μπλε, μωβ και πράσινα. Ξαφνικά, από μακριά είδε μία, πάλι, πολύχρωμη καλικατζαρίνα  και αποφάσισε να την πλησιάσει.

  • Γεια σου, καλικατζαράκι, είμαι ο μικρός πρίγκιπας.
  • Γεια σου, μικρέ πρίγκιπα! Είμαι τόσο χαρούμενη που σε γνωρίζω. Καλώς ήρθες! Είσαι ο πρώτος άνθρωπος ή πλάσμα στην πόλη μου. Επιτέλους!
  • Αλήθεια; Ε λοιπόν, και εγώ πρώτη φορά βλέπω καλικατζαρίνα!  Ξέρεις, αποφάσισα να ανακαλύψω τον κόσμο και πραγματικά ως τώρα έχω μάθει πράγματα.
  • Θά ‘θελα πολύ να μου τα πεις και να τα μάθω και εγώ.
  • Εγώ δεν έχω ταξιδέψει ούτε γνωρίσει άτομα, μόνη μου είμαι και ανθίζω τα λουλούδια μου, μόνο αυτά μου φέρνουν χαρά.
  • Αποκλείεται! Δεν θα με πιστέψεις αλλά και εγω στον πλανήτη μου έχω το μοναδικό μου τριαντάφυλλο.
  • Τρια-τι;
  • Τριαντάφυλλο, το πιο όμορφο λουλούδι στον κόσμο. Νόμιζα πως είχα το μοναδικό, αλλά, όπως σου είπα, από το ταξίδι μου έμαθα πως τελικά υπάρχουν τόσα άλλα.
  • Ήμουν σίγουρη πως θα μου μάθεις πράγματα και τελικά, είσαι εδώ λίγα λεπτά και ήδη μου έμαθες! Να ξέρεις, εδώ δεν υπάρχουν τριαντάφυλλα. Ουάου, μα πώς  είναι δυνατόν να μην ήξερα για αυτό. Όλη μου η ζωή και χαρά είναι τα λουλούδια.
  • Εννοείς πως εδώ δεν έχεις ανθισμένα τριαντάφυλλα,
  • Ναι, πώς είναι; Πες μου.
  • Είναι κόκκινα με πολλά πέταλα και στο πράσινο κοτσάνι τους έχουν αγκάθια.
  • Μμμμμμ! Ενδιαφέρον! Ακούγεται εντυπωσιακό! Μπορείς να μείνεις, λοιπόν; Θέλω να μείνεις να φυτεύουμε μαζί τριαντάφυλλα και να μου μάθεις τον κόσμο που ξέρεις.
  • Θα μείνω. Έχω βρεθεί στην θέση σου και θέλω να σε βοηθήσω, αλλά και να βοηθηθώ, αφού θα μάθω και εγώ από εσένα.
  • Νιώθω, επιτέλους, ευτυχισμένη! Θα είμαστε εσύ και εγώ στην πόλη μας.

 

Β3 2024-25

Ο μικρός πρίγκιπας και ο σκύλος, από την Ελεάννα Μ

Ο μικρός πρίγκιπας, αφού έφυγε από τη συνάντησή του με την αλεπού, συνάντησε έναν σκύλο. Ο μικρός πρίγκιπας ξαφνιάστηκε, όμως, όταν τον είδε, γιατί ήταν ξαπλωμένος στο δρόμο. Είχε χτυπήσει το πόδι του και δεν μπορούσε να περπατήσει. Τότε ο πρίγκιπας έτρεξε προς το μέρος του, για να τον βοηθήσει.

-καλημέρα, είπε.

-καλημέρα, είπε ο σκύλος με πόνο στα μάτια του.

-χρειάζεσαι βοήθεια; είπε ο πρίγκιπας λυπημένα.

-ναι! αποκρίθηκε ο σκύλος.

-ωραία, τότε περίμενε να φέρω βοήθεια, για να σε σηκώσω, του είπε ο πρίγκιπας και έφυγε σφαίρα να ζητήσει βοήθεια από έναν περαστικό.

Μετά από 5 λεπτά, βρήκε μια γάτα που είχε την καλοσύνη να τον βοηθήσει και έτρεξε πίσω στο σκύλο.

-επέστρεψα, του είπε, και έφερα για βοήθεια τη γάτα.

-τέλεια, αν μπορείς όμως κάνε λίγο γρήγορα γιατί το βράδυ έχω ένα ραντεβού για δουλειά και δεν πρέπει να αργήσω, του είπε σκύλος.

Τότε πρίγκιπας τον κοίταξε με περιέργεια και του είπε:

-μα καλά θα μπορέσεις να πας στο ραντεβού σου με χτυπημένο πόδι;

-ναι , του απάντησε ο σκύλος, πόσο σοβαρό να είναι, λογικά μέχρι το βράδυ θα μου έχει περάσει.

-εντάξει τότε, του είπε ο πρίγκιπας και μαζί με τη γάτα τον σήκωσαν και του φρόντισαν το πόδι.

Όταν έφτασε το βράδυ, ο σκύλος ετοιμάζεται για το ραντεβού του και έφυγε από το σπίτι του. Ξαφνικά όμως, από το πουθενά, πετάχτηκε ο πρίγκιπας και του είπε:

-να σε πάω εκεί που θέλεις για να μην κουράζεις το πόδι σου;

-όχι! του απάντησε ο σκύλος με θυμό.

-μα… πήγε να πει ο πρίγκιπας και ο σκύλος τον διέκοψε αμέσως λέγοντας:

-δεν έχει μα, είπα όχι, σταμάτα να με ενοχλείς!

-καλά, του είπε, πως κάνεις έτσι, εγώ να βοηθήσω ήθελα.

Και τότε μικρός πρίγκιπας έφυγε και δεν ενόχλησε ξανά το σκύλο. Σκέφτηκε, βέβαια ,μερικές φορές να πάει να δει τι κάνει, αν το πόδι του είναι καλά, αλλά μετά, συνειδητοποίησε πως μόνο αυτός νοιαζόταν για τον σκύλο, ενώ εκείνος δεν έδινε δεκάρα για αυτόν. Οπότε αποφάσισε να συνεχίσει το ταξίδι του, χωρίς να τον σκέφτεται πια.

 

Ο μικρός πρίγκιπας και η γάτα, Ιωάννα Μ.

Ο πρίγκιπας είπε «αντίο» στην αλεπού και έφυγε. Καθώς προχωρούσε και μπορούσε να διακρίνει τον τριανταφυλλόκηπο είδε ένα τριαντάφυλλο κάτω στον δρόμο και ήταν σαν να χρειάζεται βοήθεια. Μόλις πλησίασε λίγο ακόμα, του ήρθε στο μυαλό κατευθείαν το δικό του τριαντάφυλλο. Ήξερε ότι μπορεί να έκανε λάθος, γιατί ήταν όλα ίδια, αλλά αυτό είχε κάτι ξεχωριστό πάνω του. Τότε ο πρίγκιπας έτρεξε πάνω στο τριαντάφυλλο μέχρι που είδε μια ασπρόμαυρη γάτα που πήδηξε ξαφνικά πάνω στο τριαντάφυλλο και άρχισε σιγά σιγά να βγάζει τα όμορφα και ευωδιαστά φύλλα του. Τότε ο πρίγκιπας είπε στην γάτα:

-Μα, καλά ,τι κάνεις;

-Η γάτα απάντησε με άνεση:

-Τι να λυπηθώ, καλέ; Το τριαντάφυλλο; Ξέρεις πόσο καιρό έχω να φάω; Πεινάω πολύ! Και αυτό το τριαντάφυλλο φαίνεται πολύ νόστιμο!

Ο πρίγκιπας νομίζοντας ότι ήταν το δικό του τριαντάφυλλο απάντησε , ενώ ήταν βουρκωμένος:

-Έχει έναν ολόκληρο τριανταφυλλόκηπο εδώ, αυτό βρήκες να μαδίσεις;

Τότε αναρωτιέται η γάτα λέγοντας:

-Γιατί σε νοιάζει τόσο πολύ; Δικό σου είναι;

– Νομίζω, είπε ο πρίγκιπας με όχι και απόλυτη σιγουριά.

Η πονηρή γάτα τότε του είπε:

-Να σε ρωτήσω κάτι; Μήπως ξεχνάς κάτι;

Ο πρίγκιπας απαντάει με περιέργεια:

-Τι εννοείς; Τι ξεχνάω;

Η γάτα του είπε;

-Το τριαντάφυλλό σου δεν είναι μόνο ξεχωριστό στην καρδιά σου αλλά και εξωτερικά. Βλέπεις αυτό το τριαντάφυλλο είναι γεμάτο αγκάθια, όπως και όλα τα υπόλοιπα στον κήπο, αν προσέξεις καλά. Ενώ το δικό σου δεν έχει ούτε ένα αγκάθι.

Ο πρίγκιπας τότε απάντησε χαρούμενος:

-Ναι ,σωστά, άρα δεν μάδησες το τριαντάφυλλό μου. Αλλά εσύ που ξέρεις ότι το τριαντάφυλλο μου δεν έχει αγκάθια;

Τότε η γάτα του έιπε:

-Καθώς εσύ μιλούσες με την αλεπού σήμερα ήρθε το τριαντάφυλλό σου και μου είπε ότι νόμιζες ότι σου είπε ψέματα. Έτσι δεν είναι;

Ο πρίγκιπας έσκυψε το κεφάλι και απάντησε με χαμηλή φωνη:

-Ναι αλήθεια είναι.

Τότε η γάτα συνέχισε:

– Οπότε αποφασίσαμε με το τριαντάφυλλο σου να σου κάνουμε μια φάρσα για να δούμε αν θα το έσωζες από τον κίνδυνο αφού σου είχε πει ψέματα. Στην πραγματικότητα, δεν σου είπε ψέματα, είναι το μόνο τριαντάφυλλο στον κόσμο που δεν έχει αγκάθια. Ξέρεις μικρέ πρίγκιπα, η διαφορά μεταξύ κάποιων μπορεί να είναι πολύ μικρή που ούτε καν την βλέπουμε αλλά υπάρχει.

Ο μικρός πρίγκιπας είπε στην γάτα:

-Ξέρεις πού είναι τώρα θέλω να του ζητήσω συγνώμη που το αμφισβήτησα.

Η γάτα τότε του απάντησε:

-Ευχαριστώ πολύ

 

Ενότητα 4η: Τα πλεονεκτήματα της ειρήνης, Ισοκράτης, Περὶ εἰρήνης 19-21, Φύλλο εργασίας

Ενότητα 4η: Τα πλεονεκτήματα της ειρήνης

Ἆρ’ οὖν ἂν ἐξαρκέσειεν ἡμῖν, εἰ τήν τε πόλιν ἀσφαλῶς οἰκοῖμεν καὶ τὰ περὶ τὸν βίον εὐπορώτεροι γιγνοίμεθα καὶ τά τε πρὸς ἡμᾶς αὐτοὺς ὁμονοοῖμεν καὶ παρὰ τοῖς Ἕλλησιν εὐδοκιμοῖμεν; Ἐγὼ μὲν γὰρ ἡγοῦμαι τούτων ὑπαρξάντων τελέως τὴν πόλιν εὐδαιμονήσειν. Ὁ μὲν τοίνυν πόλεμος ἁπάντων ἡμᾶς τῶν εἰρημένων ἀπεστέρηκεν· καὶ γὰρ πενεστέρους ἐποίησεν, καὶ πολλοὺς κινδύνους ὑπομένειν ἠνάγκασεν καὶ πρὸς τοὺς Ἕλληνας διαβέβληκεν καὶ πάντας τρόπους τεταλαιπώρηκεν ἡμᾶς. Ἤν δὲ τὴν εἰρήνην ποιησώμεθα, […] μετὰ πολλῆς μὲν ἀσφαλείας τὴν πόλιν οἰκήσομεν, ἀπαλλαγέντες πολέμων καὶ κινδύνων καὶ ταραχῆς, […] καθ’ ἑκάστην δὲ τὴν ἡμέραν πρὸς εὐπορίαν ἐπιδώσομεν, […] ἀδεῶς γεωργοῦντες καὶ τὴν θάλατταν πλέοντες καὶ ταῖς ἄλλαις ἐργασίαις ἐπιχειροῦντες αἳ νῦν διὰ τὸν πόλεμον ἐκλελοίπασιν. Ὀψόμεθα δὲ τὴν πόλιν διπλασίας μὲν ἢ νῦν τὰς προσόδους λαμβάνουσαν, μεστὴν δὲ γιγνομένην ἐμπόρων καὶ ξένων καὶ μετοίκων, ὧν νῦν ἐρήμη καθέστηκεν. Τὸ δὲ μέγιστον∙ συμμάχους ἕξομεν ἅπαντας ἀνθρώπους, οὐ βεβιασμένους, ἀλλὰ πεπεισμένους.                                                                                    Ισοκράτης, Περὶ εἰρήνης 19-21

  1. Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις λέξεις: τήν πόλιν, εὐπορώτεροι, ἡμᾶς, ταραχῆς, ἐρήμη.
  2. Να γίνει αναλυτική σύνταξη:

– Ἐγὼ μὲν γὰρ ἡγοῦμαι τούτων ὑπαρξάντων τελέως τὴν πόλιν εὐδαιμονήσειν.

– Ὁ μὲν τοίνυν πόλεμος ἁπάντων ἡμᾶς τῶν εἰρημένων ἀπεστέρηκεν·

– συμμάχους ἕξομεν ἅπαντας ἀνθρώπους

  1. ἀδεῶς γεωργοῦντες καὶ τὴν θάλατταν πλέοντες καὶ ταῖς ἄλλαις ἐργασίαις ἐπιχειροῦντες:

Υπογραμμίστε τις μετοχές στο χωρίο.  Αναγνωρίστε το είδος τους.

Γράψτε ένα στοιχείο, που σας βοήθησε να αναγνωρίσετε το είδος τους.

Βρείτε τα υποκείμενά τους και τα αντικείμενά τους , αν υπάρχουν.

 

  1. λαμβάνουσαν: Επιθετική, Κατηγορηματική, Επιρρηματική

Υπογραμμίστε το σωστό και  αιτιολογήστε την απάντηση

 

  1. οἰκοῖμεν ← οἰκῶ. Με βάση το παράδειγμα, συμπληρώστε τον πίνακα:

ὁμονοοῖμεν ←   ………………………….ῶ

εὐδαιμονήσειν ← ……………………..ῶ

ποιησώμεθα  ← ……………………..ῶ (γράψτε το ρήμα στην ενεργ. Φωνή)

ἀπεστέρηκεν  ← ……………………..ῶ

τεταλαιπώρηκεν ← ……………………..ῶ

γεωργοῦντες ← ……………………..ῶ

ἐπιχειροῦντες ← ……………………..ῶ

  1. διαβέβληκεν: Εγκλιτική αντικατάσταση.

ΟΡΙΣΤΙΚΗ                     ΥΠΟΤΑΚΤΙΚΗ                            ΕΥΚΤΙΚΗ                       ΠΡΟΣΤΑΚΤΙΚΗ

 

  1. ὑπαρξάντων: γράψτε το β΄ενικό σε όλες τις εγκλίσεις στον ίδιο χρόνο

 

  1. ὧν νῦν ἐρήμη…: Να μεταφέρετε την αντωνυμία στον άλλο αριθμό , στον ίδιο τύπο.

 

  1. Συμπληρώστε τα παραθετικά:

ΘΕΤΙΚΟΣ          ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ    ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ

πένης              ………………….     ……………………

…………….        ………………….      τὸ  μέγιστον

 

  1. Βρείτε ένα παράγωγο (απλό ή σύνθετο) της Νέας Ελληνικής για κάθε λέξη (δύσκολη άσκηση):

ἐξαρκέσειεν                                πενεστέρους                                 βίος                          ἠνάγκασεν

διαβέβληκεν                               ἐπιχειροῦντες                        ἐπιδώσομεν                   ἡγοῦμαι

 

  1. Συμπληρώστε τον κατάλογο με τα δεινά που επιφέρει ο πόλεμος, σύμφωνα με το κείμενο:
  • ἁπάντων ἡμᾶς τῶν εἰρημένων ἀπεστέρηκεν
  • …………………………………………………………………
  • …………………………………………………………………
  • …………………………………………………………………
  • …………………………………………………………………

Προσοχή: Μελετήστε με κριτική σκέψη το κείμενο…

 

  1. Συμπληρώστε τον κατάλογο με τα αγαθά που παρέχει η ειρήνη, σύμφωνα με το κείμενο:
  • πολλῆς μὲν ἀσφαλείας τὴν πόλιν οἰκήσομεν
  • …………………………………………………………………
  • …………………………………………………………………
  • …………………………………………………………………

 

  1. εἰ : Γράψτε τι είδους δευτερεύουσες προτάσεις μπορεί να εισάγει ο υποθετικός σύνδεσμος:

α)                                                   β)                                                γ)

 

  1. Το κείμενο ξεκινά με μία ερώτηση. Τι ρωτάει ο ρήτορας το ακροατήριό του; Τι είδους ερώτηση είναι αυτή;

——————————————————————————————————————————-

——————————————————————————————————————————-

——————————————————————————————————————————-

 

  1. Η λειτουργία αυτού του είδους ερωτήσεων έχει συνήθως τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: Ποια από αυτά ισχύουν  για την ερώτηση του κειμένου;
  • αιχμαλωτίζει το ενδιαφέρον του κοινού, είναι ισχυρό επικοινωνιακό μέσο.
  • ενισχύει τη γνώμη του ομιλητή/ συντάκτη, δυναμώνει την επιχειρηματολογία του/ πείθει.
  • είναι τέχνασμα λόγου, χαρακτηρίζει το ύφος του λόγου.
  • Έχει συνδετικό / συνεκτικό ρόλο μεταξύ των παραγράφων.
  • διατυπώνει ένα ερώτημα και στην πορεία ο ομιλητής/ συντάκτης το απαντάει;
  • ο στόχος της ερώτησης είναι ο δέκτης να αποδεχτεί  την άποψη του ρήτορα και να συμφωνήσει;
  • διατυπώνει ένα ερώτημα και η απάντησή του είναι ένα βέβαιο «ναι», ή ένα βέβαιο «όχι».
  • αφήνει στο τέλος έναν ανοιχτό προβληματισμό στον δέκτη (δηλαδή, δεν δίνει  οριστική απάντηση, αλλά καλείται να σκεφτεί παραπάνω το ερώτημα;)

 

  1. Τα υποκείμενα των ρημάτων στο κείμενο είναι:  α.    ………………………….  ή  β.  ………………………….

 

  1. Σχολιάστε τη φράση, που ακολουθεί. Τι είναι πιο σημαντικό για τον ρήτορα; Ποιες αρχές του ελληνικού πολιτισμού προβάλλει αυτή του η γνώμη;

Τὸ δὲ μέγιστον∙ συμμάχους ἕξομεν ἅπαντας ἀνθρώπους, οὐ βεβιασμένους, ἀλλὰ πεπεισμένους.

——————————————————————————————————————————-

——————————————————————————————————————————-

——————————————————————————————————————————-

——————————————————————————————————————————-

 

Τα παιδιά μεταγράφουν την “Τρίπλα των Ονείρων” του Δημήτρη Μίγγα

  Εδώ διαβάστε το πρωτότυπο κείμενο του Δ. Μίγγα

1. Η  μεταγραφή του διηγήματος από τη μαθήτρια Ελεάννα Μάμαλη (με μαύρους χαρακτήρες)

           Ο Μίμης Αρούκατος, ο επονομαζόμενος από φίλους και γνωστούς αέρινος, στο τέλος της ζωής του ζύγιζε εκατόν είκοσι κιλά, στα νιάτα του ωστόσο, όταν δεν ξεπερνούσε τα εβδομήντα, υπήρξε ποδοσφαιριστής -αριστερό εξτρέμ- στον Οδυσσέα Κορδελιού. Μέχρι να πεθάνει, στα πενήντα από έμφραγμα, περιέγραφε στα καφενεία της συνοικίας μία, δικής του επινόησης, αέρινη τρίπλα όπως τη χαρακτήριζε – εξ ου* και το προσωνύμιο.* Την είχε στο μυαλό από μικρός, μελέτησε κατά καιρούς όλες τις εκδοχές και την εμπλούτισε με αρκετές παραλλαγές, όμως σύμφωνα με μαρτυρίες συμπαιχτών του και φιλάθλων του Οδυσσέα ουδέποτε κατάφερε να την υλοποιήσει μες στα γήπεδα.
         Έτσι όπως θα τον έκλειναν, λοιπόν, δυο αντίπαλοι κάνοντας τάκλιν,* θα έσφιγγε το τόπι ανάμεσα στους αστραγάλους, θα το σήκωνε ψηλά μαζεύοντας τα πόδια και το σώμα -ένα κουβάρι- και θα ξέφευγε περνώντας ανάμεσά τους σαν αέρας.
         Πάσχιζε στις προπονήσεις, παιδευόταν χρόνια, προσπάθησε σε επίσημους και φιλικούς αγώνες δίχως αποτέλεσμα. Μπέρδευε τα μπούτια του, έφαγε τα μούτρα του, έχασε τη θέση του στην εντεκάδα, την εκτίμηση των φιλάθλων κι έγινε περίγελος της συνοικίας.
         Η ποδοσφαιρική καριέρα του τελείωσε άδοξα και αποσύρθηκε πριν την ώρα του απ’ τα γήπεδα. Κανένας πια δεν ασχολήθηκε μ’ αυτόν κι η τρίπλα του ξεχάστηκε, αλλά εκείνος δε λησμόνησε.
         Κι όταν ύστερα από χρόνια, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του ’98, είδε στην τηλεόραση σε κάποιο γήπεδο της Γαλλίας τον Μπλάνκο της εθνικής ομάδας του Μεξικό να σηκώνει με τα πόδια την μπάλα και να φεύγει μαζί της ανάμεσα από δύο αντιπάλους, έμεινε ακίνητος με ένα ποτήρι τσίπουρο στο χέρι. Μετά τη δεύτερη επανάληψη της φάσης – την έδειχναν οι Γάλλοι συνεχώς – ο Αρούκατος δάκρυσε από συγκίνηση και περηφάνια που κάποιος κατάφερε να πραγματοποιήσει το άπιαστο, όνειρό του.

Αμέσως  σκούπισε τα δάκρυά του, σηκώθηκε πάνω περήφανος, που κάποιος, επιτέλους, απέδειξε ότι η αέρινη τρίπλα δεν ήταν αδύνατον να πραγματοποιηθεί και είπε στον σερβιτόρο, με ένα χαμόγελο στα χείλη:

«Μάκη, κέρασε όλους τους πελάτες του μαγαζιού από έναν μπακλαβά!» .

Από εκείνη τη μέρα,  έγινε ξανά χαρούμενος, έχασε κιλά και έβαλε καινούργιους στόχους στη ζωή του, ώστε μέχρι να πεθάνει, να ζήσει όμορφα και ευτυχισμένα.

Ελεάννα Μ.

2. Η μεταγραφή του διηγήματος από τη μαθήτρια Ιωάννα Μαρούλη (με μαύρους χαρακτήρες) 

Ο Μίμης Αρούκατος, ο επονομαζόμενος από φίλους και γνωστούς αέρινος, στο τέλος της ζωής του ζύγιζε εκατόν είκοσι κιλά, στα νιάτα του ωστόσο, όταν δεν ξεπερνούσε τα εβδομήντα, υπήρξε ποδοσφαιριστής -αριστερό εξτρέμ- στον Οδυσσέα Κορδελιού. Μέχρι να πεθάνει, στα πενήντα από έμφραγμα, περιέγραφε στα καφενεία της συνοικίας μία, δικής του επινόησης, αέρινη τρίπλα όπως τη χαρακτήριζε – εξ ου* και το προσωνύμιο.* Την είχε στο μυαλό από μικρός, μελέτησε κατά καιρούς όλες τις εκδοχές και την εμπλούτισε με αρκετές παραλλαγές, όμως σύμφωνα με μαρτυρίες συμπαιχτών του και φιλάθλων του Οδυσσέα ουδέποτε κατάφερε να την υλοποιήσει μες στα γήπεδα.
         Έτσι όπως θα τον έκλειναν, λοιπόν, δυο αντίπαλοι κάνοντας τάκλιν,* θα έσφιγγε το τόπι ανάμεσα στους αστραγάλους, θα το σήκωνε ψηλά μαζεύοντας τα πόδια και το σώμα -ένα κουβάρι- και θα ξέφευγε περνώντας ανάμεσά τους σαν αέρας.
         Πάσχιζε στις προπονήσεις, παιδευόταν χρόνια, προσπάθησε σε επίσημους και φιλικούς αγώνες δίχως αποτέλεσμα. Μπέρδευε τα μπούτια του, έφαγε τα μούτρα του, έχασε τη θέση του στην εντεκάδα, την εκτίμηση των φιλάθλων κι έγινε περίγελος της συνοικίας.
         Η ποδοσφαιρική καριέρα του τελείωσε άδοξα και αποσύρθηκε πριν την ώρα του απ’ τα γήπεδα. Κανένας πια δεν ασχολήθηκε μ’ αυτόν κι η τρίπλα του ξεχάστηκε,  αλλά εκείνος δε λησμόνησε.
         Κι όταν ύστερα από χρόνια, στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του ’98, είδε στην τηλεόραση σε κάποιο γήπεδο της Γαλλίας τον Μπλάνκο της εθνικής ομάδας του Μεξικό να σηκώνει με τα πόδια την μπάλα και να φεύγει μαζί της ανάμεσα από δύο αντιπάλους, έμεινε ακίνητος με ένα ποτήρι τσίπουρο στο χέρι.

       Εκείνη τη στιγμή,  κάτι σαν να άναψε μέσα του, σαν να ξαναγέμισε ελπίδες. Τότε κατάλαβε ότι αυτό που έχει ονειρευτεί δεν ήταν ακατόρθωτο και το έβαλε πάλι στόχο να το πετύχει. Το επόμενο πρωί, ξύπνησε στις εφτά η ώρα το ξημέρωμα έβαλε την αγαπημένη του βερμούδα και φανέλα και πήγε στο γήπεδο ποδοσφαίρου τη πόλης του και άρχισε να προπονείται και να προσπαθεί να καταφέρει να κάνει την τρίπλα. Έπεσε, χτύπησε, κουράστηκε, εξουθενώθηκε,  αλλά δεν τα παράτησε. Μετά από πολλή  ώρα κατάφερε να κάνει την τρίπλα.

    Ήταν πιο ευτυχισμένος από ποτέ, αλλά ήταν και στεναχωρημένος ταυτόχρονα,  γιατί αυτήν την εξωπραγματική στιγμή για αυτόν δεν την είδε κανείς. Αλλά και πάλι άρχισε να τρέχει πάνω κάτω στους δρόμους φωνάζοντας ότι τα κατάφερε. Όλος ο κόσμος τον πέρασε για τρελό. Καθώς έτρεχε πέρασε μπροστά από έναν ψηλό άντρα και έτσι όπως ήταν ντυμένος φαινόταν πολύ πλούσιος. Τότε ο άντρας του είπε:

  • Ακολούθησε με, σε παρακαλώ.
  • Εντάξει, του απάντησε ο Μίμης, χωρίς να διστάσει.

Ύστερα από λίγο περπάτημα έφτασαν σε ένα τεράστιο γήπεδο και βρέθηκαν μπροστά από  δέκα ιδρωμένους παίκτες που σίγουρα προπονούνταν  από το πρωί. Ο μυστηριώδης άντρας έβγαλε από την τσάντα του μία εμφάνιση με το όνομα της ομάδας του και την έδωσε στον Μίμη.

 Ο  Μίμης απορημένος τον ρώτησε:

  • Αυτά είναι για μένα;
  • Αυτή είναι η εμφάνιση, που θα φοράς,  όταν    έρχεσαι εδώ. Σε έβλεπα όλο το πρωί στο γήπεδο να πολεμάς μάλλον για κάτι που θες να πετύχεις. Έτσι;
  • Ναι, ήθελα να καταφέρω να κάνω μια τρίπλα που είχα φανταστεί.
  • Και από ό,τι είδα την πέτυχες. Αυτό το πείσμα και το πάθος σου να κάνεις την τρίπλα μου έδωσε την εντύπωση ότι μπορείς να γίνεις ένας υπέροχος ποδοσφαιριστής. Ελπίζω να μην με απογοητεύσεις.
  • Μην ανησυχείτε, δεν θα σας απογοητεύσω.

Ο Μίμης του χαμογέλασε και έτρεξε προς τους νέους συμπαίκτες του.

Η βασιλεία του Μιχαήλ Γ΄ και η Αυγή μιας νέας Εποχής

Η βασιλεία του Μιχαήλ Γ΄ κα… by Βασιλική Δουληγέρη

Γ’ τάξη, 2η ενότητα, Θυσία για την πατρίδα, Φύλλο εργασίας

Α. ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ: 2η ενότητα, Θυσία για την πατρίδα

Ὥστε προσήκει τούτους εὐδαιμονεστάτους ἡγεῖσθαι, οἵτινες ὑπὲρ μεγίστων καὶ καλλίστων κινδυνεύσαντες οὕτω τὸν βίον ἐτελεύτησαν, οὐκ ἐπιτρέψαντες περὶ αὑτῶν τῇ τύχῃ, οὐδ’ ἀναμείναντες τὸν αὐτόματον θάνατον, ἀλλ’ ἐκλεξάμενοι τὸν κάλλιστον. Καὶ γάρ τοι ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνῆμαι, ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί· οἳ πενθοῦνται μὲν διὰ τὴν φύσιν ὡς θνητοί, ὑμνοῦνται δὲ ὡς ἀθάνατοι διὰ τὴν ἀρετήν. Καὶ γάρ τοι θάπτονται δημοσίᾳ, καὶ ἀγῶνες τίθενται ἐπ’ αὐτοῖς ῥώμης καὶ σοφίας καὶ πλούτου, ὡς ἀξίους ὄντας τοὺς ἐν τῷ πολέμῳ τετελευτηκότας ταῖς αὐταῖς τιμαῖς καὶ τοὺς ἀθανάτους τιμᾶσθαι. Ἐγὼ μὲν οὖν αὐτοὺς καὶ μακαρίζω τοῦ θανάτου καὶ ζηλῶ, καὶ μόνοις τούτοις ἀνθρώπων οἶμαι κρεῖττον εἶναι γενέσθαι, οἵτινες, ἐπειδὴ θνητῶν σωμάτων ἔτυχον, ἀθάνατον μνήμην διὰ τὴν ἀρετὴν αὑτῶν κατέλιπον. Λυσίας, Ἐπιτάφιος τοῖς Κορινθίων βοηθοῖς 79-81

 

Lysias - Jean Dedieu

Το άγαλμα του Λυσία στις Βερσαλίες από τον γλύπτη Jean Dedieu

 

Β. ΕΡΓΑΣΙΕΣ

  1. Κινδυνεύσαντες: Να γίνει χρονική αντικατάσταση του τύπου.(Δηλαδή, γράψτε τον ίδιο τύπο (=μετοχή, αρσενικό, ονομαστική πληθυντικού σε όλους τους χρόνους της ενεργητικής φωνής)

 

  1. Να κλιθούν: τὴν φύσιν, οἵτινες, τούτοις, οἳ

 

  1. Εντοπίστε τις μετοχές του κειμένου και γράψτε τους σε μία στήλη. Αναγνωρίστε τον συντακτικό τους ρόλο και συμπληρώστε σε παράπλευρη στήλη.

 

  1. Καὶ γάρ τοι ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνῆμαι, ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί· Να μεταφέρετε όλους τους όρους της πρότασης στον Ενικό αριθμό.

 

5.  Να γίνει αναλυτική συντακτική ανάλυση και να μεταφράσετε τα αποσπάσματα:

  • προσήκει τούτους εὐδαιμονεστάτους ἡγεῖσθαι.
  • Καὶ γάρ τοι ἀγήρατοι μὲν αὐτῶν αἱ μνῆμαι, ζηλωταὶ δὲ ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων αἱ τιμαί·

 

  1. Να εντοπίσετε τις ομόρριζες λέξεις του κειμένου για κάθε μία από τις ακόλουθες:

Άρρωστος, καλλιστεία, τελευταίος,  γηρατειά, μακαρίτης, ζήλος

7.  μόνοις τούτοις, ὑπὸ πάντων ἀνθρώπων: Αναγνωρίστε τους ομοιόπτωτους προσδιορισμούς.

  1. Καὶ γάρ τοι θάπτονται δημοσίᾳ, καὶ ἀγῶνες τίθενται ἐπ’ αὐτοῖς ῥώμης καὶ σοφίας καὶ πλούτου: Υπογραμμίστε τους προσδιορισμούς.

 

  1. Τι αισθάνεται ο ρήτορας για τους πεσόντες στον πόλεμο; Με ποια επιχειρήματα  δικαιολογεί τα συναισθήματά του και  τεκμηριώνει τη θέση του;

 

  1. Βρείτε μια παράγωγη λέξη (απλή ή σύνθετη) στη Νέα Ελληνική για το καθένα:

  ἐπιτρέψαντες, ἔτυχον, πενθοῦνται, γενέσθαι, κατέλιπον

 

  1. Κάντε την αντιστοίχιση:
γενέσθαι τυγχάνω
ἔτυχον (κατα)λείπω
ἐκλεξάμενοι γίγνομαι
κατέλιπον ἐκλέγομαι

 

 11. Συμπληρώστε στο κενό το είδος της πρότασης:

Ὥστε προσήκει τούτους εὐδαιμονεστάτους ἡγεῖσθαι: ………………………………………………………….

οἳ πενθοῦνται μὲν διὰ τὴν φύσιν ὡς θνητοί: ………………………………………………………….

ἐπειδὴ θνητῶν σωμάτων ἔτυχον: ………………………………………………………….

 

12. Συμπληρώστε τον πίνακα με τον μονολεκτικό τύπο και στα τρία γένη:

ΘΕΤΙΚΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΟΣ ΥΠΕΡΘΕΤΙΚΟΣ
ὠφέλιμος
ἱκανός
δυνατός
ἥσυχος
χαλεπός
ἔγκυρος
ἔνδοξος
φοβερός
ξηρός
λιτός
σεμνός
ὄσιος
θερμός
φαύλος
πιστός
δίκαιος
σοφός

13. Γράψτε μια σύντομη κριτική για το κείμενο: σχολιάστε  τις ιδέες που εκφράζει ο ρήτορας και τον τρόπο που τις τεκμηριώνει. Θα μπορούσε να εκφωνηθεί ένας τέτοιος λόγος για πεσόντες σε σύγχρονο πόλεμο; Θα είχε απήχηση; Αν ναι, υπό ποιες προϋποθέσεις; Αν όχι, γιατί;

………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..

 

 

Τρόποι Ανάπτυξης Παραγράφου- Θεωρία, Ασκήσεις και Παιχνίδια

* Το αρκτικόλεξο μάς έμαθε η Συνάδελφος Φιλόλογος, Ματίνα Μανουσάκη.

  • Οι τρόποι ανάπτυξης παραγράφου : “αίτιο- αποτέλεσμα”,  “παραδείγματα- μαρτυρίες”, “αναλογία”  δεν ανήκουν στη διδακτέα ύλη της Β΄ Γυμνασίου.

Μελέτησε τα επόμενα παραδείγματα. Στο τέλος, προτείνονται σχετικά παιχνίδια

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ Β. ΔΟΥΛΗΓΕΡΗ by Βασιλική Δουληγέρη on Scribd

ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ… by Βασιλική Δουληγέρη

 

Ασκήσεις

  1. Να αναγνωρίσετε τον τρόπο ανάπτυξης κάθε παραγράφου και να είστε έτοιμοι / ες να αιτιολογήσετε την επιλογή σας.

Η ζωή στην πόλη και η ζωή στην ύπαιθρο παρουσιάζουν σημαντικές διαφορές. Στην πόλη, οι άνθρωποι απολαμβάνουν την άμεση πρόσβαση σε υπηρεσίες, όπως νοσοκομεία, σχολεία και καταστήματα, ενώ στην ύπαιθρο οι υπηρεσίες αυτές μπορεί να είναι περιορισμένες και μακριά. Επιπλέον, η πόλη προσφέρει περισσότερες ευκαιρίες για εργασία και ψυχαγωγία, με αποτέλεσμα οι κάτοικοι να έχουν πιο έντονο και πολυάσχολο τρόπο ζωής. Αντίθετα, η ύπαιθρος προσφέρει ηρεμία και επαφή με τη φύση, κάτι που συμβάλλει στη μείωση του άγχους και στην καλύτερη ποιότητα ζωής. Ενώ η πόλη μπορεί να είναι θορυβώδης και γεμάτη κίνηση, η ύπαιθρος προσφέρει καθαρό αέρα και γαλήνη. Έτσι, η επιλογή μεταξύ πόλης και υπαίθρου εξαρτάται από τις προτεραιότητες και τις ανάγκες του κάθε ατόμου.

Το σύγχρονο σχολείο δίνει ευκαιρίες στους μαθητές να ανακαλύψουν τις κλίσεις τους. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της εισαγωγής ποικίλων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων που σκοπεύουν στην ανάπτυξη των δεξιοτήτων και των ενδιαφερόντων των μαθητών. Για παράδειγμα, τα εργαστήρια δεξιοτήτων, όπως η ρομποτική και η επιχειρηματικότητα, επιτρέπουν στους μαθητές να εξερευνήσουν νέους τομείς και να ανακαλύψουν τα ταλέντα τους. Επιπλέον, η ενσωμάτωση της τεχνολογίας στην εκπαίδευση διευκολύνει την πρόσβαση σε πληθώρα πληροφοριών και εργαλείων, ενισχύοντας την αυτονομία και την κριτική σκέψη των μαθητών. Τέλος, η ύπαρξη ψυχολόγων και συμβούλων στα σχολεία παρέχει την απαραίτητη υποστήριξη για την προσωπική και ακαδημαϊκή ανάπτυξη των μαθητών, βοηθώντας τους να αναγνωρίσουν και να καλλιεργήσουν τις κλίσεις τους.

Μια βασική αιτία για την καταστροφή του περιβάλλο­ντος είναι η αλόγιστη τεχνολογική ανάπτυξη. Τα εργοστά­σια αποτελούν πηγή μόλυνσης, με τον τρόπο που λειτουρ­γούν. Επιπλέον, δημιουργούνται προϊόντα, τα οποία είτε δεν είναι φιλικά στο περιβάλλον είτε δεν αφομοιώνονται από αυτό. Η ραγδαία τεχνολογική ανάπτυξη είχε, λοιπόν, σημαντικές συνέπειες στο περιβάλλον.

Η ρύπανση του περιβάλλοντος μπορεί να διαιρεθεί σε τρεις κύριες κατηγορίες: την ατμοσφαιρική ρύπανση, τη ρύπανση των υδάτων και τη ρύπανση του εδάφους. Η ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλείται από τις εκπομπές καυσαερίων και βιομηχανικών ρύπων, η ρύπανση των υδάτων προκαλείται από τα απόβλητα και τα χημικά, που καταλήγουν σε ποτάμια και θάλασσες, και η ρύπανση του εδάφους προκαλείται από τα σκουπίδια και τα τοξικά απόβλητα.

Το άγχος των μαθητών είναι μια ιδιαίτερη διαταραχή. Πρόκειται για μια ψυχική κατάσταση, που χαρακτηρίζεται από έντονη ανησυχία και φόβο, συμπτώματα που  σχετίζονται άμεσα με τις σχολικές υποχρεώσεις και τις ακαδημαϊκές επιδόσεις. Το άγχος αυτό μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους, όπως σωματικά συμπτώματα (π.χ. πονοκεφάλους, κόπωση), συναισθηματικές αντιδράσεις (π.χ. ευερεθιστότητα, κατάθλιψη) και γνωστικές δυσκολίες (π.χ. προβλήματα συγκέντρωσης, μειωμένη μνήμη). Σε αντίθεση με άλλες μορφές άγχους, το σχολικό άγχος πηγάζει από τις απαιτήσεις του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος και τις προσδοκίες για επιτυχία. Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί και να αντιμετωπιστεί έγκαιρα, καθώς μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την ψυχική και σωματική υγεία των μαθητών.

  1. Με βάση την ακόλουθη θεματική περίοδο, να δημιουργήσετε μια ολοκληρωμένη παράγραφο.

Η προσοχή των μαθητών στο μάθημα είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση της ύλης.

  1. Να αναπτύξετε την επόμενη θεματική πρόταση με αιτιολόγηση.

Η εξάρτηση των παιδιών από το  κινητό  έχει αρνητικές συνέπειες στη ζωή τους.

  1. Με βάση όσα διδαχτήκατε στη Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία,  να αναπτύξετε την επόμενη θεματική πρόταση με σύγκριση- αντίθεση:

Ο Ηράκλειος  ήταν πιο επιτυχημένος Αυτοκράτορας από τον Ιουστινιανό.

 

 

 

 

 

Φόρτωση περισσότερων

This site is protected by wp-copyrightpro.com