Το προοίμιο της Ιλιάδας αλλιώς…

memes: Β. Δ. πάνω στον πίνακα του Jacques-Louis David, “Ο θυμός του Αχιλλέα”

1. Από τη μαθήτρια της β΄ γυμνασίου  Μ-Ν.Σ

Μια ιστορία θα σας πω πολύ παλιά κι ωραία

για κάποιους που τσακώθηκαν, μα πριν ήταν παρέα

Δύο λεβέντες βασιλείς οδήγησαν στον Άδη

πολλές ψυχές που δυστυχώς τους βρήκε το σημάδι

του Απόλλωνα του τοξευτή που έστειλε βοήθεια

στον Χρύση τον ιερέα του πού ‘λεγε την αλήθεια

Για τη φορά που ζήτησε πίσω την Χρυσηίδα

δίνοντας δώρα, προσευχές, μα έφαγε βρισίδια

Από τον Αγαμέμνονα που απείλησε τον γέρο

και τότε εξεκίνησε του Απόλλωνα το μένος

Αυτά στάθηκαν αφορμή οι Αχαιοί να κακοπάθουν

κι ακόμα, το χειρότερο, μέγα θυμό να έχουν

οι δύο άντρες φοβεροί Αργείοι στην Τροία

ο Αγαμέμνων απ ΄ τη  μία και ο θείος Αχιλλέας…

 

2. Από τη μαθήτρια της β΄ γυμνασίου  Σ. Κ.

Πες μου, Καλλιόπη, για τον μεγάλο θυμό του Αχιλλέα,

ο οποίος προκάλεσε στεναχώρια στους Αχαιούς,

θανάτους πολλούς, ενώ τα πτώματά τους

τα άρπαξαν σκύλοι και πουλιά.

Προκάλεσε τον τσακωμό ανάμεσα από τον Ατρείδη,

τον πρώτο άντρα και τον θείο Αχιλλέα.

Ο θεός, ο οποίος άναψε φωτιά μεταξύ τους:

Ο Απόλλων που θύμωσε από τον βασιλιά Ατρείδη

και έφερε αρρώστια στον στρατό του.

Τα προοίμια αλλιώς είναι απάντηση στην 14η άσκηση : Γράψε τον δικό σου πρόλογο στο έργο… Σε 10 στίχους δώσε το θέμα του έργου και τα βασικά πρόσωπα που αναφέρει κι ο  Όμηρος. Τήρησε την τυπική Δομή.  Γράψε στο ύφος που θέλεις: σοβαρό, κωμικό, σατιρικό, λιτό… Αυτοσχεδίασε!”

Εδώ το σχετικό φύλλο εργασίας

Θέλετε να αποθηκευτούν οι αλλαγές; Ναι Όχι Άκυρο, Γιώτα Μπιλίρη

Η γιορτή τέλειωνε πάνω στο σερβάν.

Γλιστρούσε μακριά η μουσική τους.

Η μιμόζα στο στεγνό βάζο δεν προσπαθούσε καν να πουδράρει τη μύτη της.

Το αντισκορικό στις ντουλάπες είχε απορροφήσει το δέρμα της.

Τα θαμπά μανικετόκουμπα σταμάτησαν μπροστά της αλλά δεν τη ζητάνε σε χορό.

Κάποια στιγμή, νωρίτερα, κούμπωσαν ακριβώς σε συνευρέσεις με επαγγελματικά πρότζεκτ.

 

Πολύ πριν τη γιορτή άφηναν να τους παρασέρνει ο καιρός.

Το φρεσκοσιδερωμένο παπιγιόν τη στροβίλιζε

(–  Είναι η αρχή και το τέλος του κόσμου εδώ  

 – Τα πάντα γελάνε σε τούτο το σπίτι από τότε που ήρθες) μέσα σε στιλπνά σύννεφα love shake.

Αυτή δε φορούσε επιπρόσθετα.

 

Δοκίμασαν την επαναφορά μ’ ένα τρουακάρ blue sky dating

(  Αγόρασα αντικολλητικό χαρτί κι έφτιαξα φόρεμα

  Μου χαρίζετε αυτό το meeting time;).

 

Kολύμπησαν σε υγρές φλογερές παρηχήσεις.

Θέλετε να αποθηκευτούν οι αλλαγές;

Ναι   Όχι   Άκυρο

 

Στη λοξή περιστροφή του καιρού

που δεν είναι περιττό να την προσέχει κανείς είναι αναγκαίο

γλίστρησε μακριά η μουσική τους

(- Τώρα η αλήθεια λέει ότι δε λέγαμε ψέματα)

 – Τώρα το ψέμα λέει ότι δε λέγαμε αλήθεια

 – Δεν καταλαβαίνω τι εννοείς

 – Δεν καταλαβαίνω τι εννοείς).

 

Μεταξύ μας

 

οι αφυδατωμένες παρηχήσεις τους είναι ακόμα σύμφωνες

στεγνές και θαμπές σαν στάμπες πάνω σε γυαλί.

Γιατί είναι γοητευτικές οι τραγωδίες; Ντέιβιντ Ε. Ρίβας

Η ιστορία έχει κάπως έτσι: Ένας βασιλιάς, ισχυρός και ενάρετος- που, κατά τα άλλα, είναι σαν και εμάς – κάνει ένα λάθος, που καταστρέφει τη ζωή του. Το κλασικό μοτίβο της αρχαιοελληνικής τραγωδίας μάς γοητεύει μέχρι σήμερα με αμίμητο τρόπο. Ο Ντέιβιντ Ε. Ρίβας, βασισμένος στην Ποιητική του Αριστοτέλη, επιχειρεί να μας  εξηγήσει γιατί.

 

Αντιπερισπασμός, Χάρης Μελιτάς

Marcos Calamato

Στην Αγγελική

Ο θάνατος δεν έχει ωράριο.
Συνήθως έρχεται πρωί
απαριθμώντας τα θέλγητρα της κόλασης
ή τις ανήθικες προτάσεις της ελπίδας.
Ανώφελος αντίλογος
εσπρέσο fredo
κι ο καθένας στη δουλειά του.

Άλλοτε καταπλέει μεσημέρι.
Καταναλώνει παραινέσεις δοκιμάζοντας
καλοψημένες παραλείψεις της ημέρας
προτού κατασκηνώσει στο στομάχι μου
βαρύς κι ασήκωτος
σαν μολυβένιο τόπι.
Με λίγη κόκα-κόλα τον ξορκίζω.

Στο δείπνο ακατάλυτο πρωτόκολλο.
Επίσημη αμφίεση, ποτήρια κολονάτα.
Καθόμαστε απέναντι

στο δάσος των κεριών
διαβάζει στίχους ποιητών καταραμένων.
Του ρίχνω σκόνη στο κρασί
κι αποκοιμιέται.

Μόνο τη νύχτα είναι επικίνδυνος.
Aγαπητοί συνεπιβάτες, προσοχή:
Aν προσπαθήσει να σας κλέψει ένα όνειρο
κάντε τον πεθαμένο.

Ιλιάδα, Ραψωδία Α. στ. 12-53- Σχέδιο μαθήματος


ΙΛΙΑΔΑ Α, 12-53 ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗ… by Βασιλική Δουληγέρη

Ας διασκεδάσουμε, Τσάρλς Μπουκόφσκι

Jason M. Peterson

Θα υπάρχουν πάντα άνθρωποι που λένε, πάμε μια κρουαζιέρα,
ή πάμε στην Αργεντινή, ή πάμε σινεμά
ή πάμε σ’ έναν αγώνα τένις ή ας πάμε να δούμε την αδερφή μου
ή τι θα έλεγες για ένα πικνίκ;
Κι εγώ δεν καταλαβαίνω τίποτα απ’ όλα αυτά
γιατί για μένα
απλώς και μόνο το να περπατάω κατά μήκος του δωματίου
είναι σαν να προχωρώ ανάμεσα από φλόγες
και το πρώτο παράξενο πρόσωπο
που θ’ αντικρίσω κάθε μέρα
προσθέτει κι άλλον έναν κόμπο
στο στομάχι μου
και δεν έχω τον χρόνο
γιατί δεν έχω πληρώσει τη θέρμανση
ούτε έχω δοκιμάσει τα λάστιχά μου
και ένα από τα δόντια μου πονάει (στην αριστερή πλευρά)
κι έχω λάβει αμέτρητα γράμματα από τρελούς
και έχω μια ειδοποίηση από το κράτος για ένα φορολογικό ζήτημα
και χρειάζομαι ν’ αλλάξω λάδι (και το αυτοκίνητό μου χρειάζεται, επίσης).

υπάρχει ένας άνθρωπος εκεί κάτω
κι απλά κάθεται στην βεράντα του.
υπάρχουν άνθρωποι που έχουν περάσει μια ολόκληρη ζωή
χωρίς να έχουν ανοιγοκλείσει τα μάτια τους.

αυτοί μπορεί να είναι οι σοφοί.
εγώ δεν είμαι ένας απ’ αυτούς.
εγώ ακόμη πολεμάω δράκους στο μπουντρούμι
του ύπνου μου.

γι’ αυτό αν θες να με στείλεις στην κόλαση
μια ώρα αρχύτερα
τότε ανάγκασέ με να περάσω μια ολόκληρη μέρα
στην Ντίσνεϋλαντ.

Πώς να αφηγηθείς μια ιστορία σε 4 βήματα

 

 

Προοίμιο Ιλιάδας, Φύλλο εργασίας

Προοίμιο – Επίκληση της Μούσας
Ψάλλε, θεά, τον τρομερόν θυμόν του Αχιλλέως,
πώς έγινε στους Αχαιούς αρχή πολλών δακρύων·
που ανδράγαθες ροβόλησε πολλές ψυχές στον Άδη
ηρώων, κι έδωκεν αυτούς αρπάγματα των σκύλων
και των ορνέων— και η βουλή γενόνταν του Κρονίδη, 5
απ’ ότ’ εφιλονίκησαν κι εχωριστήκαν πρώτα
ο Ατρείδης, άρχων των ανδρών, και ο θείος Αχιλλέας.
Και απ’ τους θεούς ποιος άναψε την έχθραν μεταξύ τους;
Ο Απόλλων, όπου οργίσθηκε του Ατρείδη βασιλέως
κι έφερε λώβαν στον στρατόν που εθέριζε τα πλήθη, 10
ότι του εκαταφρόνεσε τον Χρύσην ιερέα.

Το πρωτότυπο κείμενο
Μῆνιν ἄειδε, θεά, Πηληιάδεω Ἀχιλῆος
οὐλομένην, ἣ μυρί’ Ἀχαιοῖς ἄλγε’ ἔθηκε,
πολλὰς δ’ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν
ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν
οἰωνοῖσί τε πᾶσι· Διὸς δ’ ἐτελείετο βουλή· 5
ἐξ οὗ δὴ τὰ πρῶτα διαστήτην ἐρίσαντε
Ἀτρεΐδης τε ἄναξ ἀνδρῶν καὶ δῖος Ἀχιλλεύς.
Τίς γάρ σφωε θεῶν ἔριδι ξυνέηκε μάχεσθαι;
Λητοῦς καὶ Διὸς υἱός· ὃ γὰρ βασιλῆι χολωθεὶς
νοῦσον ἀνὰ στρατὸν ὦρσε κακήν, ὀλέκοντο δὲ λαοί, 10
οὕνεκα τὸν Χρύσην ἠτίμασεν ἀρητῆρα
Ἀτρεΐδης·

Ερωτήσεις – Θέματα συζήτησης

1. Τι σημαίνει η λέξη προοίμιο κυριολεκτικά και τι μεταφορικά;
2. Τι σημαίνει η λέξη επίκληση;
3. Σε ποια Θεά απευθύνεται ο ποιητής και γιατί ιδιαίτερα σε εκείνη;
4. Τι της ζητάει;
5. Ποιο είναι το θέμα του έργου και από ποια στοιχεία του κειμένου μπορούμε να το εντοπίσουμε;
6. Για ποιες συμφορές είναι υπεύθυνος ο θυμός (μήνις) του Αχιλλέα;
7. Ποια είναι η πρώτη λέξη στο πρωτότυπο κείμενο; Τι φανερώνει αυτή η επιλογή του ποιητή;
8. Ποια πρόσωπα αναφέρονται, ποια η ιδιότητα του καθενός και σε ποια θέση στο κείμενο;
9. Πώς παρουσιάζονται οι Θεοί;
10. Να αναζητήσετε στο κείμενο, εάν υπάρχουν:

Μεταφορά
Υπερβολή
Κοσμητικό επίθετο/ παράθεση
Παρήχηση
Επανάληψη
Χιαστό σχήμα
Εικόνα οπτική/ ηχητική
Αντίθεση

11. Από όλα τα εκφραστικά μέσα, που βρήκατε, ποιο κυριαρχεί, κατά τη γνώμη σας ; Τι  φανερώνει αυτό το εκφραστικό μέσο;

12. Συγκρίνετε το προοίμιο Ιλιάδας και Οδύσσειας. Βρείτε ομοιότητες και διαφορές:

Προοίμιο Ιλιάδας
Μῆνιν ἄειδε, θεά, Πηληιάδεω Ἀχιλῆος
οὐλομένην, ἣ μυρί’ Ἀχαιοῖς ἄλγε’ ἔθηκε,
πολλὰς δ’ ἰφθίμους ψυχὰς Ἄϊδι προΐαψεν
ἡρώων, αὐτοὺς δὲ ἑλώρια τεῦχε κύνεσσιν
οἰωνοῖσί τε πᾶσι· Διὸς δ’ ἐτελείετο βουλή· 5
ἐξ οὗ δὴ τὰ πρῶτα διαστήτην ἐρίσαντε
Ἀτρεΐδης τε ἄναξ ἀνδρῶν καὶ δῖος Ἀχιλλεύς.
Τίς γάρ σφωε θεῶν ἔριδι ξυνέηκε μάχεσθαι;
Λητοῦς καὶ Διὸς υἱός· ὃ γὰρ βασιλῆι χολωθεὶς
νοῦσον ἀνὰ στρατὸν ὦρσε κακήν, ὀλέκοντο δὲ λαοί, 10
οὕνεκα τὸν Χρύσην ἠτίμασεν ἀρητῆρα
Ἀτρεΐδης·

Προοίμιο Οδύσσειας

῎Ανδρα μοι ἔννεπε, Μοῦσα, πολύτροπον, ὃς μάλα πολλὰ
πλάγχθη, ἐπεὶ Τροίης ἱερὸν πτολίεθρον ἔπερσε·
πολλῶν δ᾽ ἀνθρώπων ἴδεν ἄστεα καὶ νόον ἔγνω,
πολλὰ δ᾽ ὅ γ᾽ ἐν πόντῳ πάθεν ἄλγεα ὃν κατὰ θυμόν,
ἀρνύμενος ἥν τε ψυχὴν καὶ νόστον ἑταίρων.                    5
ἀλλ᾽ οὐδ᾽ ὣς ἑτάρους ἐρρύσατο, ἱέμενός περ·
αὐτῶν γὰρ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο,
νήπιοι, οἳ κατὰ βοῦς ῾Υπερίονος ᾿Ηελίοιο
ἤσθιον· αὐτὰρ ὁ τοῖσιν ἀφείλετο νόστιμον ἦμαρ.
τῶν ἁμόθεν γε, θεά, θύγατερ Διός, εἰπὲ καὶ ἡμῖν.           10

Tον άντρα, Mούσα, τον πολύτροπο να μου ανιστορήσεις, που βρέθηκε
ως τα πέρατα του κόσμου να γυρνά, αφού της Tροίας
πάτησε το κάστρο το ιερό.
Γνώρισε πολιτείες πολλές, έμαθε πολλών ανθρώπων τις βουλές,
κι έζησε, καταμεσής στο πέλαγος, πάθη πολλά που τον σημάδεψαν,        5
σηκώνοντας το βάρος για τη δική του τη ζωή και των συντρόφων του
τον γυρισμό. Kι όμως δεν μπόρεσε, που τόσο επιθυμούσε,
να σώσει τους συντρόφους.
Γιατί εκείνοι χάθηκαν απ’ τα δικά τους τα μεγάλα σφάλματα
νήπιοι και μωροί, που πήγαν κι έφαγαν τα βόδια                                              10
του υπέρλαμπρου Ήλιου· κι αυτός τους άρπαξε του γυρισμού τη μέρα.
Aπό όπου θες, θεά, ξεκίνα την αυτή την ιστορία, κόρη του Δία,
και πες την και σ’ εμάς.

13. Η ΔΟΜΗ του Προοιμίου
Οι στίχοι 1- 7 αποτελούν το προοίμιο της Ιλιάδας, δηλαδή τον πρόλογο του έπους.
Το προοίμιο υπάρχει σε κάθε επικό ποίημα και αποτελείται από τρία μέρη:
1. Επίκληση στη Μούσα (ο ποιητής καλεί τη Μούσα να τον εμπνεύσει να αφηγηθεί την ιστορία).
2. Διήγηση (η υπόθεση του έπους συνοπτικά).
3. Παράκληση (ο ποιητής παρακαλεί τη Μούσα να αρχίσει τη διήγηση της ιστορίας από κάποια συγκεκριμένη χρονική στιγμή ή απ’ όποιο σημείο θέλει εκείνη.
Υπάρχει αυτή η τυπική δομή στο προοίμιο της Ιλιάδας;

14. Γράψε τον δικό σου πρόλογο στο έργο… Σε 10 στίχους δώσε το θέμα του έργου και τα βασικά πρόσωπα που αναφέρει κι ο  Όμηρος. Τήρησε την τυπική Δομή.  Γράψε στο ύφος που θέλεις: σοβαρό, κωμικό, σατιρικό, λιτό… Αυτοσχεδίασε!

 

 

 

 

Σκληρός Δυτικός Άνεμος, Βάλια Γκέντσου

Satoki Nagata

ΣΚΛΗΡΟΣ Ο ΔΥΤΙΚΟΣ ΑΝΕΜΟΣ
Η Μαρία είχε πει σε χρόνο ανύποπτο
έχουμε αυτό το σώμα
είναι το κουτί μας
Κοίτα τι θα κάνεις μ’ αυτό
δεν έχει άλλο
«Παραμύθια ανάποδα», Γκέντσου Βάλια,  Θεμέλιο, 2020

 

 

Όλα τελικά επιστρέφουν σε μας, Γιάννης Αγγελάκας

Gianpaolo Sabadini

Δεν υπάρχει χαμένος καιρός, δεν υπάρχει
Οι ώρες που σκοτώνουμε επιζούν
Ένας θεός εκβιαστής τις συγκεντρώνει
κι ομήρους τις κρατάει
ώσπου τα λύτρα που ζητάει από μας να πληρωθούν
(Κι εμείς πληρώνουμε)

Όλα τελικά, όλα
Όλα τελικά ξαναγυρνάν σ’ εμάς

Τα δάκρυα σαν στεγνώνουν
δεν πεθαίνουν, δεν πεθαίνουν
Η θλίψη που σκορπάμε επιζεί
Σε δίχτυα αόρατα νεράιδες τη μαζεύουν
και περιμένουν την επόμενη αφορμή
(Που έτσι κι’ αλλιώς θα ‘ρθει)

Όλα τελικά, όλα
Όλα τελικά ξαναγυρνάν σ’ εμάς

Οι χαμένοι φίλοι
κι οι χαμένοι εχθροί,
τα παλιά παιχνίδια
κι η καινούρια σιωπή,
τα ταξίδια που ακυρώθηκαν,
τα γλέντια που αναβλήθηκαν,
οι ελπίδες που διαλύθηκαν,
τα λόγια που αγνοήθηκαν

Όλα τελικά, όλα
Όλα τελικά ξαναγυρνάν σ’ εμάς

Σάλια, μισόλογα και τρύπιοι στίχοι (1995) του Γιάννη Αγγελάκα

 

Φόρτωση περισσότερων

This site is protected by wp-copyrightpro.com