Με το λεωφορείο, Τ. Καλούτσας- Ανάλυση


Διαβάστε το κείμενο
εδώ


Διαβάστε το κείμενο
εδώ

Α. Ανάλυση κειμένου

Εισαγωγικές επισημάνσεις

Το διήγημα ανήκει στη συλλογή Το καινούργιο αμάξι (1995). Με βάση τις ιδιαίτερες ιστορικές συνθήκες και τους κοινωνικούς προβληματισμούς που καταγράφει, μπορούμε να υποθέσουμε ότι γράφτηκε κατά το διάστημα 1991-1994.

  Διαδραματίζεται στη Θεσσαλονίκη, όπως και οι 56 ιστορίες, που εξέδωσε ο Καλούτσας. Η πόλη του, ιστορική προσφυγούπολη,  υποδέχτηκε λόγω της θέσης της, κατά τη μακρά ιστορική της διαδρομή, πολλές φορές εκπατρισμένους Έλληνες και ξένους, με αποκορύφωμα τον ξεριζωμό μετά τη   Μικρασιατική καταστροφή. Η τελευταία φορά που συνέρρευσε στη Θεσσαλονίκη μαζικό κύμα προσφύγων  ήταν κατά το διάστημα  1990- 1991, όταν τα πολιτικά και οικονομικά συστήματα των ανατολικών καθεστώτων κατέρρευσαν, αναγκάζοντας τους κατοίκους να εγκαταλείψουν το χειμαζόμενο τόπο τους και να αναζητήσουν   καλύτερη τύχη σε  χώρες με σταθερή και αναπτυσσόμενη  οικονομία. Ανάμεσά τους υπήρξαν πολλοί απόγονοι Ελλήνων Ποντίων, που είχαν εγκατασταθεί στα παράλια του ρωσικού Πόντου, για να γλιτώσουν από τους σκληρούς διωγμούς, που εξαπέλυσαν εναντίον τους οι Τούρκοι στην αρχή του Εικοστού αιώνα. (βλέπε περισσότερα για το θέμα στην ενότητα «Για ένα παιδί που κοιμάται» αυτού του βιβλίου). Συνέχεια ανάγνωσης

Ραψωδία Ι στ. 225-431 – Η Αποστολή πρεσβείας στον Αχιλλέα. Παρακλήσεις: Φύλλο εργασίας


Φύλλο εργασίας 
Ραψωδία Ι  στ. 225-431

1     «Χαίρε, Αχιλλέα· μήτ’ εδώ και μήτε στου Ατρείδη
εις την σκηνήν παράπονο δεν έχομε του δείπνου,
και άφθονα υπάρχουν τα καλά στο ισόμοιρο τραπέζι.

    • Παρατηρήστε τον 1ο στίχο της προσφώνησης.
    • Σε ποια πρόσωπα αναφέρεται ο Οδυσσέας και με ποια σειρά;

Συνέχεια ανάγνωσης

Ραψωδία Η 206-315, Μονομαχία Αίαντα και Έκτορα, Φύλλο εργασίας

1

Εντοπίστε και καταγράψτε λέξεις/ φράσεις, που χαρακτηρίζουν τους δύο Μονομάχους

Λέξεις/ φράσεις & στίχος

Ποιος τις λέει;

Ποιο χαρακτηριστικό του ήρωα προβάλλει η λέξη;

Λέξεις
που χαρακτηρίζουν τον Αίαντα

 

 

 

 

 

 

 

Λέξεις
που χαρακτηρίζουν τον Έκτορα

 

 

 

 

 

 

 

 

Συνέχεια ανάγνωσης

Ο καθείς και η μοίρα του, Γλυκερία Μπασδέκη

 


Ο ΚΑΘΕΙΣ ΚΑΙ Η ΜΟΙΡΑ ΤΟΥ

κάτι ξανθούλες χαρωπές
τις πήρε ο ύπνος

οι μορφωμένες πέσαν στο μπουφέ
οι ντίβες πιστολάκι

(υπήρξαν γενικώς
ανατροπές
στις φιναλίστ

-έγινε θέμα)

τα παίρνει κι ο Νυμφίος με την κοροϊδία
(τα χίλια δίκια του ο χριστιανός)
έι, ψιτ! Εσύ
με τη λαμπάδα,
μου φωνάζει, πάμε!

(μια παλιοφούστα, άβαφτη να φανταστείς

μα είχα άστρο)

 

 

«Η Θεόδωρος
Κολοκοτρώνης», Εκδόσεις
Bibliotheque, 2016

 

 

 

Ονοματικές και Επιρρηματικές προτάσεις- Θεωρία σε πίνακες και ασκήσεις

 

 

Συμβουλεύσου τους πίνακες   και πειραματίσου με τις ασκήσεις   💪

Ονοματικές Προτάσεις

Μας δίνουν την ουσία – Ολοκληρώνουν το νόημα

ΟΝΟΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

 

ΕΙΔΟΣ

ΕΙΣΑΓΕΤΑΙ

ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ

Ε

Ι

Δ

Ι

Κ

Η

ότι, πως,

 (σπάνια που, και, να)

από ρήματα

·       λεκτικά αισθητικά δεικτικά  

·       δοξαστικά γνωστικά

·       από απρόσωπα ρήματα/ εκφράσεις ίδιας σημασίας

·       από αμετάβατα ρήματα στο γ’ ενικό από αντωνυμίες δεικτικές και αόριστες ουδετέρου
γένους

ως υποκείμενο απρόσωπων ρημάτων ή
εκφράσεων αντικείμενο επεξήγηση

Β

Ο

Υ

Λ

Η

Τ

Ι

Κ

Η

να

 

να μετά από τις προθέσεις: αντί,
δίχως, χωρίς, ίσαμε
και τις προθέσεις
από, με, σε
με το άρθρο (από το να, με το να, στο να)

από ρήματα

·       βουλητικά κελευστικά

·       απαγορευτικά αισθητικά

·       απρόσωπα ρήματα/ εκφράσεις


ίδιας σημασίας

·       από αμετάβατα ρήματα στο γ’ ενικό

·       από αντωνυμίες δεικτικές και αόριστες ουδετέρου γένους

ως υποκείμενο απρόσωπων ρημάτων ή
εκφράσεων αντικείμενο επεξήγηση

Ε

Ν

Δ

Ο

Ι

Α

Σ

Τ

Ι

Κ

Η

μη (να μη), μήπως

από ρήματα

·       φόβου ή ανησυχίας

·       υποψίας ή προφύλαξης

·       απρόσωπα
ρήματα/ εκφράσεις


ίδιας σημασίας

·       από αμετάβατα ρήματα στο γ’ ενικό

·       από αντωνυμίες δεικτικές και αόριστες ουδετέρου γένους

ως υποκείμενο απρόσωπων ρημάτων ή
εκφράσεων αντικείμενο επεξήγηση

ΠΛ.

Ε

Ρ

Ω

Τ

Η

Μ

Α

Τ

Ι

Κ

Η

α. ολικής άγνοιας

 αν
ή το μη, μήπως, μην τυχόν

β. μερικής άγνοιας

τι,
ποιος, πόσος

πού,
πότε, πώς, πόσο, άραγε, τάχα

από ρήματα

·       ερώτησης, απορίας, αμφιβολίας

·       γνώσης, αίσθησης

·       απρόσωπα ρήματα ή απρόσωπες εκφράσεις ίδιας σημασίας

·       από αμετάβατα ρήματα στο γ’ ενικό

·       από αντωνυμίες δεικτικές και αόριστες ουδετέρου γένους

ως υποκείμενο απρόσωπων ρημάτων ή
εκφράσεων αντικείμενο επεξήγηση

 

Α

Ν

Α

Φ

Ο

Ρ

Ι

Κ

Η

ονοματικές επιθετικές

ο οποίος, -α, -ο
που

Από οποιοδήποτε ουσιαστικό

ως επιθετικός προσδιορισμός

 

ελεύθερες ονοματικές

όποιος, όποια, όποιο
όσος, όση, όσο
οποιοσδήποτε, οποιαδήποτε, οποιοδήποτε
οσοσδήποτε, οσηδήποτε, οσοδήποτε, οτιδήποτε, ό,τι

Ρήμα κάθε σημασίας

(όταν εξαρτώνται από ρήμα)

υποκείμενο
αντικείμενο επεξήγηση

παράθεση

κατηγορούμενο

προσδιορισμός

 

Επιρρηματικές προτάσεις

Μας δίνουν βασικές πληροφορίες- Συσχετίζουν τα νοήματα

ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

ΕΙΔΟΣ

  ΕΙΣΑΓΕΤΑΙ

ΕΞΑΡΤΑΤΑΙ

ΕΚΦΕΡΕΤΑΙ

 ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΕΙΤΑΙ ΩΣ

ΥΠΟΘΕΤΙΚΗ

αν, (εάν),
σαν, άμα, σπάνια να

Από ρήματα Οποιασδήποτε
σημασίας

οριστική
οποιουδήποτε χρόνου,  υποτακτική
αορίστου (σπάνια ενεστώτα ή παρακειμένου)

Επιρρηματικός  προσδιορισμός της υπόθεσης

·       Αν έχεις φίλους, έχεις τα πάντα.

·       Σαν έχεις πίστη, πετυχαίνεις.

·       Να είχα τα νιάτα σου, θα έκανα μια νέα αρχή

·       Άμα θες, έλα μαζί μας.

Εναντιωματικές Παραχωρητικές

ενώ, μολονότι,
αν και, και ας, παρόλο που, μόλο που, και που, παρ’
ότι, παρά το ότι

και αν, και να,
που να, ας.. και, να

Από ρήματα Οποιασδήποτε
σημασίας

Οριστική

 

οριστική ιστορικού χρόνου,  υποτακτική

Επιρρηματικός προσδιορισμός  της εναντίωσης/παραχώρησης

·       Αν και με κάλεσαν, δεν πήγα.

·       Έγραψα καλά, ενώ δεν είχα διαβάσει.

·       Δεν του ξαναμιλάω, που να σκάσει.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ

γιατί,
διότι, επειδή, αφού, τι, καθώς, εφόσον, μια(ς) και,
που, μια που, σαν… να, σαν…πως, εφόσον,
σπάνια: για να, ή  και

Από
ρήματα ψυχικού πάθους, αλλά και οποιασδήποτε σημασίας

με απλή
οριστική, με δυνητική οριστική, με πιθανολογική οριστική

Επιρρηματικός προσδιορισμός  αιτίας

·       Καθώς δεν είχα διαβάσει, απορρίφθηκα.

·       Μια και δεν είχα εισιτήριο, γύρισα με τα πόδια.

·       Αφού έχεις δίκιο, μίλα!

ΤΕΛΙΚΗ

για να, να

Από ρήματα κίνησης, προσπάθειας

υποτακτική
οριστική παρατατικού

Επιρρηματικός προσδιορισμός  σκοπού

·       Συνεργαζόμαστε, για να τα καταφέρουμε

·       Παλεύω, να αποδείξω το δίκιο μου.

ΣΥΜΠΕΡΑ ΣΜΑΤΙΚΕΣ

ώστε, που,  να, ώστε να, που
να, για να

Από ρήματα οποιασδήποτε
σημασίας

με
οριστική οποιουδήποτε χρόνου,

δυνητική
οριστική,  υποτακτική

Επιρρηματικός προσδιορισμός  του συμπεράσματος/αποτελέσματος

·       Φώναξε, ώστε κάποιος τελικά τον άκουσε.

·       Κουράζομαι τόσο, ώστε οι διακοπές επιβάλλονται

ΑΝΑΦΟΡΙΚΗ

Όπου  οπουδήποτε

όποτε  οποτεδήποτε

όσο, οσοδήποτε

όπως

Από ρήματα οποιασδήποτε
σημασίας

όλες τις
εγκλίσεις

Επιρρηματικός  προσδιορισμός 

τόπου, τρόπου, χρόνου, ποσού κ.λπ.

·       Όπου και να ταξιδέψω, σε θυμάμαι

ΧΡΟΝIKΗ

όταν, σαν,
ενώ, καθώς, αφού, αφότου, πριν (πριν
να), μόλις, προτού, ώσπου, ωσότου, όσο
που, όποτε, άμα όσο, ό,τι , εκεί που,
όσο που να, έως ότου, κάθε που,
μέχρι
 κ.τ.λ.

Από ρήματα οποιασδήποτε
σημασίας

απλή
οριστική, 

 

δυνητική
οριστική, 

 

υποτακτική

Επιρρηματικός  προσδιορισμός χρόνου

·       Σαν έρθεις , φέρε και τα βιβλία

·       Χτύπησε το κουδούνι, ό,τι είχα αποκοιμηθεί.

·       Λύσε τις ασκήσεις, αφού διαβάσεις.

 

 

 

 

 

 

Ασκήσεις

1. Να εντοπίσετε τις δευτερεύουσες προτάσεις στις απαντήσεις του αθλητή.

2. Να αναγνωρίσετε το είδος τους.

3. Να τις διακρίνετε σε ένα πίνακα με 2 στήλες σε ονοματικές και επιρρηματικές. 

«Συνέντευξη του Γιάννη Κωστάκη»

“Ο Γιάννης Κωστάκης είναι ο κορυφαίος αθλητής με αναπηρία για το έτος 2013. Γεννήθηκε το 1971 στην Αθήνα και είναι τετραπληγικός από το 1989 εξαιτίας τροχαίου ατυχήματος. Από τον Ιούνιο του 1996 ασχολείται με την κολύμβηση. Ο πολύπειρος αθλητής μας μετά από μια επιτυχημένη Παραολυμπιάδα στο  Λονδίνο 2012 συνεχίζει και το 2013 να κατεβάζει τους χρόνους του και να καταρρίπτει πανελλήνια και παγκόσμια ρεκόρ. Κατακτά ένα χρυσό  και δυο χάλκινα στο παγκόσμιο πρωτάθλημα κολύμβησης στο Μόντρεαλ του Καναδά. Είναι 11 φορές παγκόσμιος και καταρρίπτει όλα τα ρεκόρ. Αυτός είναι ο Γιάννης Κωστάκης ο οποίος ανεβαίνει στην πασαρέλα στις 14 Μαΐου στο Κλειστό Γήπεδο Αργυρούπολης και δείχνει πως Υπάρχουν Μόνο Άνθρωποι και Μάλιστα Νικητές!

Θέλω να σε γνωρίσει ο κόσμος∙ θα μας πεις ποιος είσαι;Είμαι ο Γιάννης Κωστάκης Παραολυμπιονίκης κολύμβησης και παγκόσμιος πρωταθλητής, έχοντας καταρρίψει  11  ΠΑΓΚΌΣΜΙΑ ΡΕΚΟΡ σε (μικτή ατομική, πεταλούδα, ελεύθερο πρόσθιο) ΚΑΙ  5 ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΙΚΑ  (100μ πρόσθιο) από  το 2003 έως το  2017.

 

Μπορείς να μας περιγράψεις πως αισθάνεται ένας παγκόσμιος πρωταθλητής;

Εθνική Υπερηφάνεια, ικανοποίηση,  για τους στόχους που έχει πετύχει, χαρά  και δύναμη να συνεχίσεις για επόμενες επιτυχίες κυρίως όταν κρεμάς στο στήθος σου κάποιο μετάλλιο και ανεβαίνει ψηλά στον ιστό η ελληνική σημαία μας.

 

Αλήθεια πόσα μετάλλια έχεις κατακτήσει μέχρι τώρα, Γιάννη;

Σε όλα τα Πρωταθλήματα κολύμβησης  που έχω συμμετάσχει  πάνω από 100   μετάλλια,
χρυσά , ασημένια, και χάλκινα.

 

Θέλω να μου πεις πώς άλλαξε η ζωή σου. Πώς έφτασες στο σημείο αυτό που είσαι σήμερα και πως θα ήθελες να έχεις αλλάξει κάποια πράγματα;

Η ζωή μου άλλαξε ύστερα από  ένα τροχαίο δυστύχημα με αυτοκίνητο, πριν πολλά χρόνια. Σίγουρα η πορεία όλο αυτό τον καιρό ήταν πολύ δύσκολη, στην αρχή με χειρουργεία  ύστερα με καθημερινή φυσικοθεραπεία κι αργότερα με γυμναστική, ώσπου έφτασα και στον αθλητισμό. Και το  καταλαβαίνουμε,  γιατί ο πρωταθλητισμός από μόνος
του προϋποθέτει μεγάλη προσπάθεια και σκληρή προπόνηση, κάτι που ακολούθησα καθημερινά κι έγινε τρόπος ζωής. Σίγουρα θα ήθελα να μην είχα βρεθεί σε αυτήν την δύσκολη κατάσταση του τροχαίου.
  Όμως  βιώνοντας τα γεγονότα άλλαξα απλά, τα καθημερινά πράγματα σε θετική σκέψη . Παρόλο  ότι χρησιμοποιώ το αμαξίδιο για να κινούμαι δεν σταμάτησα πότε με το μυαλό μου να περπατώ. Την αδυναμία της περιορισμένης κινητικότητας την μετέτρεψα σε θετική δύναμη, με αποτέλεσμα  το μυαλό η   ψυχή και το σώμα  να γίνονται ένα.

 

Πώς ξεκίνησε η ενασχόληση σου με την κολύμβηση; Τι ήταν αυτό που σου έδωσε κίνητρο;

Με την κολύμβηση άρχισα μετά το ατύχημα μου, ως κινησιοθεραπεία στο νερό στη πισίνα για να βελτιώσω  τη φυσική μου κατάσταση καθώς  ήθελα να μάθω ξανά να κολυμπώ με τη σωστή τεχνική σε όλα  τα στυλ κολύμβησης. Το κίνητρο μου ήταν η μεγάλη αγάπη μου για το συγκεκριμένο άθλημα  καθώς η καλή μου σχέση με το στοιχείο του  νερού, αφού πριν το ατύχημα μου έκανα θαλάσσιο σκι, ενώ είχα ασχοληθεί με τη κολύμβηση όταν ήμουν στο δημοτικό. Πιστεύω ότι  είναι το μοναδικό άθλημα που μου ταιριάζει. Εξάλλου, από μωρό  πρώτα κολύμπησα  στη θάλασσα και μετά περπάτησα.

Η επιβράβευση σου ως κορυφαίου αθλητή με αναπηρία είναι για σένα η καλύτερη ανταμοιβή πιστεύεις;

Βραβεύτηκα  ως κορυφαίος αθλητής με αναπηρία για  δυο χρονιές,  ΤΟ 2013 και 2014 από τον Π.Σ.Α.Τ (Πανελλήνιος Σύνδεσμος
Αθλητικών Συντακτών). Πιστεύω αυτό είναι για μένα η μεγαλύτερη ανταμοιβή για τη
προσπάθειά μου τόσων χρόνων και
  όπως λέγεται θεωρούνται τα “Όσκαρ των αθλητών”.

Γιάννη,  είσαι ένα πρότυπο αθλητή και αυτό προκύπτει από τα τόσα χρόνια διατήρησης σου στα
υψηλότερα επίπεδα πρωταθλητισμού στην κολύμβηση. Τι θα συμβούλευες τους νέους;

Θα συμβούλευα τα νέα παιδιά να ασχοληθούν αρχικά με τον αθλητισμό και να ακολουθούσουν το άθλημα που τους αρέσει  περισσότερο, τους ταιριάζει στο σωματότυπό τους, το αγαπούν και  τους γεμίζει ψυχικά. Μόνο τότε θα μπορέσουν να ασχοληθούν και με τον πρωταθλητισμό, μέσα από σκληρή καθημερινή προπόνηση, πετυχαίνοντας υψηλές επιδόσεις, μετάλλια και διακρίσεις.

 

Η εμπειρία σου στους Ολυμπιακούς;

Η εμπειρία  συμμετοχής μου μπορώ να πω ότι είναι μοναδική  και ξεχωριστή, γιατί οι  Ολυμπιακοί Αγώνες είναι το κορυφαίο αθλητικό γεγονός στην υφήλιο, κάθε τέσσερα  χρόνια αγωνίζονται οι καλύτεροι αθλητές από όλες τις χώρες του κόσμου. Νιώθω δέος  κάθε φορά, αφού έχω λάβει μέρος στην ΑΘΗΝΑ 2004, στο ΠΕΚΙΝΟ 2008, στο ΛΟΝΔΙΝΟ 2012 , στο ΡΙΟ 2016, και προετοιμάζομαι και για το ΤΟΚΥΟ 2020.

 

Όλα τα φώτα της δημοσιότητας είναι στραμμένα πάνω σου την ώρα που αγωνίζεσαι κι αυτό είναι η ύψιστη  τιμή γιατί εκείνη τη στιγμή δε είσαι απλώς ο «Γιάννης», αλλά εκπροσωπείς  την πατρίδα σου. Η στήριξη του κράτους και της ομοσπονδίας υπάρχει; Τι είναι αυτό που θα ήθελες να ζητήσεις, αν μπορούσε κάποιος να σου δώσει;

Υπάρχει, αλλά είναι σε μικρό βαθμό… Όταν ασχολείσαι με πρωταθλητισμό  μιλάμε για επιδόσεις υψηλού επιπέδου  παγκοσμίως το οποίο απαιτεί ταυτόχρονα κάποια οικονομική
και ηθική στήριξη.

  

Η ζωή εκτός πισίνας κι οι μελλοντικοί στόχοι σου;

Η ζωή εκτός πισίνας πέρα  από την εργασία μου στον δημόσιο τομέα, θα πω ότι προσπαθώ να χαλαρώνω να ξεκουράζομαι και να διασκεδάζω με πράγματα που με ευχαριστούν, όπως βόλτα με φίλους για καφέ, για φαγητό, ή ποτό συνήθως Σαββατοκύριακα που είναι πιο χαλαρό το πρόγραμμα των προπονήσεων,

 

Θα ήθελες να κάνεις οικογένεια; Ο έρωτας τι ρόλο παίζει στη ζωή σου;

Ο πρωταθλητισμός προσφέρει  συγκινήσεις  και δυνατά συναισθήματα, έτσι κι ο έρωτας ως δυνατό
συναίσθημα είναι υπέροχα όμορφο, όταν
  μπορείς να το νιώσεις στη καρδιά σου και σίγουρα είναι  τυχερός κάποιος, αν αισθάνεται ένα τόσο έντονο συναίσθημα. Ναι, θα ήθελα να κάνω οικογένεια, αφού η δημιουργία  αυτή  είναι κάτι  το μοναδικό.

 

Αν είχες ένα μαγικό ραβδί και άλλαζες καταστάσεις τι θα άλλαζες;
Την προσβασιμότητα 
στις πόλεις που ζούμε, για να κυκλοφορούμε πιο εύκολα και με ασφάλεια στην καθημερινότητα μας.
Συνέντευξη στην Άννα Τσιάλτα (Διασκευή)
Πηγή

 

 

Τα ερωτικά γράμματα, Φερνάντο Πεσόα

 

Τα ερωτικά γράμματα

Όλα τα ερωτικά
γράμματα είναι γελοία.

Δεν θα ήταν
ερωτικά γράμματα αν δεν ήταν γελοία.

Στον καιρό μου
έγραψα κι εγώ γράμματα ερωτικά,

 Όπως κι οι άλλοι,

Γελοία.

Τα γράμματα τα
ερωτικά, αν έρωτας υπάρχει,

 

Πρέπει γελοία να
είναι.

Μα στην
πραγματικότητα,

Μόνο εκείνοι που
ποτέ δεν έγραψαν

 Γράμματα ερωτικά

Είναι γελοίοι.

 Μακάρι να μπορούσα να γυρίσω πίσω

Τότε που έγραφα
γράμματα ερωτικά

Χωρίς να
σκέφτομαι

Πόσο γελοία
είναι…

 Η αλήθεια είναι ότι σήμερα

Μόνο οι αναμνήσεις
μου

Από τα ερωτικά
γράμματα αυτά είναι γελοίες.

Όλες οι
πολυσύλλαβες λέξεις,

Μαζί με
απροσμέτρητα αισθήματα,

 Είναι γελοίες φυσικά

 

 Φερνάντο Πεσόα

 

 

Ο Κάσπαρ Χάουζερ στην έρημη χώρα, Δημήτρης Χατζής

Το κείμενο στο σχολικό βιβλίο

Εισαγωγικές επισημάνσεις

► Το Διπλό βιβλίο είναι ένα νεορεαλιστικό μυθιστόρημα, έργο σταθμός  στην ιστορία  της μεταπολεμικής πεζογραφίας και από τα πλέον σημαντικά έργα που προσέγγισαν  το ξεριζωμό από την πατρίδα και ως κοινωνικό φαινόμενο και ως ατομική τραγωδία. Εκδίδεται πρώτη φορά το 1953 και στην Ελλάδα στα 1976 και επανακυκλοφορεί ένα χρόνο  με νέα επιμέλεια από το συγγραφέα. Το Διπλό βιβλίο έγινε ανάρπαστο. Το ελληνικό κοινό το ξεχώρισε αρχικά, γιατί η μετανάστευση ήταν ένα νωπό εθνικό δράμα και γιατί η πολιτική εξορία ήταν κοινωνικό φαινόμενο ακόμη ανέγγιχτο από τους συγγραφείς μας. Η δυναμική του έργου όμως  έγκειται στο γεγονός ότι πίσω από τον επίκαιρο χαρακτήρα του θέματος, ο Χατζής  ζωντανεύει όλη σχεδόν την ιστορία της μετεμφυλιακής Ελλάδας.

       Στόχος του  ήταν να αναδείξει το διπλό δράμα των  επάλληλων γενιών. Η πρώτη μεταπολεμική γενιά, η γενιά των πατέρων, θυσιάστηκε μάταια για έναν καλύτερο, δικαιότερο κόσμο και η δεύτερη γενιά, τα παιδιά τους, αναγκάστηκε να τον αναζητήσει  μακριά από την πατρίδα. Μοιραία ούτε σ΄ αυτόν τον κόσμο μπόρεσε να ενταχθεί, ούτε να επιστρέψει ποτέ στο δικό της. Οι μετανάστες ξεκομμένοι από την πατρίδα τους, όχι ως γεωγραφική περιοχή και αίσθημα, αλλά ως τρόπο ζωής και ζωντανή πραγματικότητα αγωνίζονταν μάταια να ενταχθούν στις ξένες αναπτυσσόμενες χώρες χωρίς να χάσουν τα ατομικά και εθνικά τους χαρακτηριστικά. Για να συμφιλιωθούν με τον ξένο τρόπο ζωής όμως, μοιραία ξέκοβαν από τον παλιό εαυτό τους.  Αλλά και όσοι επέστρεφαν στην πατρίδα μετά από 20 ή και 30 χρόνια, έρχονταν αντιμέτωποι με ένα κόσμο αλλόκοτο και ξένο, με τον οποίο δεν μπορούσαν να συμφιλιωθούν.  Το προσκύνημα στα πάτρια χώματα, από το οποίο αντλούσαν δύναμη στα ξένα, τούς  γνώριζε μια άλλη Ελλάδα, τη μικρή Eλλάδα με τη μαγεία αλλά και με τη μιζέρια της.  Ο νόστος, «το παραμύθι του Oδυσσέα για το ταξίδι της ανάγκης», όπως έγραψε κάποτε ο  Χατζής, δεν μπόρεσε  να επουλώσει τα τραύματα του ξεριζωμού, ούτε όμως να συγκολλήσει τις ηθικές και πνευματικές  ρωγμές  που άνοιξε μέσα τους η αποξένωση από την πατρίδα. Αισθάνονται τελικά μετέωροι, διχασμένοι,  ξεριζωμένοι μέσα στον ίδιο τους τον τόπο.  Η συντριβή και η απογοήτευση τούς οδηγεί στη μοναξιά, την απομόνωση, την εσωστρέφεια και την περιθωριοποίηση.

Συνέχεια ανάγνωσης

Οι νυχτερινοί χοροί, Σύλβια Πλαθ

Η χορεύτρια του Νείλου, Μουσείο Μπρούκλιν Ν.Υ

Ένα χαμόγελο έπεσε στο γρασίδι.
Ανεπίστρεπτο!

Και πού θα καταφύγουν
οι νυχτερινοί σου χοροί. Στα μαθηματικά;

Τέτοια άψογα άλματα και στροβιλίσματα-
θα ταξιδεύουν

στον κόσμο για πάντα, δεν θα αποστερηθώ
ολότελα το κάλλος, το δώρο

της μικρής σου ανάσας, τη μυρωδιά του βρεγμένου
χόρτου που αναδίνει ο ύπνος σου, κρίνα, κρίνα.

Η σάρκα τους είναι ασύγκριτη.
Ψυχρές πτυχές οίησης, η κάλα,

κι η τίγρης, που στολίζεται-
στίγματα και καυτά ολάνοιχτα πέταλα.

Οι κομήτες
έχουν τόση απόσταση να διανύσουν,

τόση παγωνιά, τόση λησμοσύνη.
Κι έτσι οι χειρονομίες σου φυλλορροούν –

ζεστές κι ανθρώπινες, έπειτα το ρόδινο φως τους
αιμορραγεί και ξεφλουδίζεται

περνώντας μέσα από τις μαύρες αμνησίες των ουρανών.
Γιατί μου δόθηκαν

αυτά τα φώτα, αυτοί οι πλανήτες
που πέφτουν σαν ευλογίες, σαν νιφάδες

εξάγωνες, λευκές
πάνω στα μάτια μου, στα χείλη μου, στα μαλλιά μου

ακραγγίζουν και λιώνουν.
Στο πουθενά.

Μετάφραση Ελένη Ηλιοπούλου, Κατερίνα Ηλιοπούλου –«Άριελ», Μελάνι 2012

 

Αιγύπτια χορεύτρια  σε όστρακο, Αιγυπτιακό Μουσείο, Τορίνο

Άτιτλο, Ουίλιαμ Μπλέικ, έμμετρη απόδοση Γιάννης Λειβαδάς

 

Φωτογραφία: μωβ κιμωλία

Άτιτλο

Του δικού μου του ανέμου φόβο είχα, η μανία
μη χαλάσει όλα τ’ άνθη τα σωστά και τα ωραία,
και ο ήλιος ο δικός μου έκαιγε μεγάλη φλόγα,
και τ’ αγέρι το δικό μου έπαψε πνοή να έχει.

 

Άνθος όμως απ’ τα ωραία μήτε ένα δεν ευρέθη
όμορφο και γινωμένο πάνω σε κανένα δέντρο –
όλα ετούτα ‘δω τα άνθη έγιναν και μεγαλώσαν
άκαρπα, και ψευτισμένα, όμορφα μόνο στο μάτι.

 

(16 Ποιήματα, δίγλωσση έκδοση, Ουίλιαμ Μπλέικ, μτφρ. Γιάννης Λειβαδάς, εκδ. Κουκούτσι 2015)

 

Ραψωδία ι: Ο Οδυσσέας στη σπηλιά του Κύκλωπα

Παίζω με το ipad μου και μαθαίνω Συνέχεια ανάγνωσης

Φόρτωση περισσότερων

This site is protected by wp-copyrightpro.com