Α.        Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις μετοχές στις παρακάτω προτάσεις:

1. 1.  Ὀλίγοι ὄντες ἐνίκησαν.
   2. Ἦλθε ἔχων ναῦς (= πλοία) ὀλίγας.
   3.  Ἀκούσας δὲ ὁ νεανίσκος τὸν λόγον ἀπῆλθε λυπούμενος.
   4.  Ὁ σῴζων τὴν πατρίδα μεγάλην τιμὴν ἔχει.
   5.  Ἀλέξανδρος ἀπέστειλεν Ἀμύνταν τοὺς ἐχθροὺς διώξοντα.
   6.  Ἐγὼ τὸ πρᾶγμ’ εἰμὶ τοῦτο δεδρακώς .
   7. Ἐλάχιστοι οἱ τὰ ἄριστα γιγνώσκοντες.
   8.  Οἱ ἱππεύοντες ἐν ἀσφαλείᾳ στρaτεύονται.
   9.  Ἡ ὁδὸς ἡ ἄγουσα εἰς ἀρετὴν μακρά ἐστι.
   10.  Παρεσκευάζοντο (= έκαναν προετοιμασίες ) ὡς πολεμήσοντες.

Β.     Να αναγνωρίσετε συντακτικά τις μετοχές στις παρακάτω προτάσεις:

1. 1. Οἱ μὴ χρώμενοι τοῖς καιροῖς οὐκ εὖ πράττουσι.
   2. Ἀναγνούς Κῦρος τὴν ἐπιστολήν συλλαμβάνει Ὀρόνταν.
   3. Μίσει τοὺς κολακεύοντας, ὥσπερ τοὺς ἐξαπατῶντας.
   4. Ἥρπαζον οἱ Πέρσαι ὡς ἤδη πάντα νικῶντες.
   5. Οἱ τιθέμενοι τοὺς νόμους εἰσίν οἱ ἀσθενεῖς ἄνθρωποι.
   6. Τῆς Παράλου ἀφικομένης νυκτός ἐλέγετο ἡ συμφορά
   7. Ξενοφῶν ᾐσθάνετο χαλεπῶς φέροντας τοὺς στρατιώτας.
   8. Κατηγοροῦσι τινες ἡμῶν ὡς οὐκ ὀρθῶς βουλευομένων.
   9. Οἱ Λακεδαιμόνιοι ἐπύθοντο τῆς Πύλου κατειλημμένης.
   10. Στρατιάν πολλήν ἦγεν ὡς βοηθήσων βασιλεῖ.
   11. Ἀποφαίνουσι τοὺς φεύγοντας πάλαι πονηρούς ὄντας.
   12. Τοιαύτῃ κεχρημένος συμφορᾷ τούτου βελτίων εἰμί πολίτης.
   13. Oἱ Ἀθηναῖοι παρεσκευάζοντο ὡς πολεμήσοντες .
   14. Τοὺς φίλους εὐργετοῦντες καὶ τοὺς ἐχθροὺς δυνήσεσθε κολάζειν
   15. Τὸν Κροῖσον ἀνεβίβασε ἐπὶ τὴν πυρήν, βουλόμενος εἰδέναι εἴ τις δαιμόνων ῥύσεται
   16. Παῖς, ὁ πρεσβύτερος παρὼν ἐτύγχανεν
   17. Ἀκροασάμενοι τῆς ἀπολογίας τότε ἤδη ψηφίζεσθε
   18. Μιλτιάδης ἀπέπλεε ὁπίσω χρήματα Ἄθηναίοισι φέρων
   19. Ναυμαχίας δὲ πρὸς σελήνην γενομένης, τέτταρας τριήρεις λαμβάνει ὁ Γοργώπας.

Στην  Α΄ Γυμνασίου   διδάσκονται μόνο τα παρακάτω τριτόκλιτα:

• διπλόθεμα φωνηεντόληκτα σε ις –εως  (όπως ἡ δύναμις- τῆς δυνάμεως, σ. 95 )
• μονόθεμα φωνηεντόληκτα σε -ευς-έως  (όπως ὁ ἱππεύς – τοῦ ἱππέως, σ.95)
• μονόθεμα οδοντικόληκτα ουδέτερα  σε –α –ος (όπως τό σῆμα  – τοῦ σήματος σ. 96)
• διπλόθεμα οδοντικόληκτα σε ων-οντος (όπως ὁ γέρων  τοῦ γέροντος, σ.111)
• μονόθεμα οδοντικόληκτα  σε ας-αντος (όπως ὁ γίγας τοῦ γίγαντος, σ.111)

Βάσει του πίνακα των καταλήξεων της γ΄ κλίσης νακλίνεις  τα ακόλουθα ουσιαστικά:

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΕΝΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

ΠΛΗΘΥΝΤΙΚΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ

1. 1. Ὁ λιμὴν ἔγεμε πλοίων. ἔγεμε= γέμισε από
   2. Κλέαρχος ὠφέλει τοὺς Ἕλληνας
   3. Φίλιππός φαίνεται ἀξιόπιστος
   4. Ἀγησίλαος οὐ ἐφείδετο χρημάτων οὐ ἐφείδετο= δεν τσιγκουνευόταν
   5. Ὁἀνὴρ ὠνομάζετο σοφιστής.
   6. Ἐν Ἀθήναις οἱ γονεῖς τοὺς παῖδας διδάσκουσιν.
   7. Ἡἐπιβουλὴἐδόκει δήλη
   8. Ἐπολέμει τοῖς ΘηβαίοιςΚλέαρχος
   9. Ὁ δὲ τόπος Ἀρμενία ἐκαλεῖτο
   10. Πολλοὶ τῶν πολιτῶν ἐξεμάνθανον τέχνην
   11. Ταῦτα νομίζεται ἆθλα
   12. Λυκοῦργον θαυμάζω καὶ σοφὸν ἡγοῦμαι.
   13. Σὺ ἐκβήσει σοφός.
   14. Οὗτος ἔπεμπεν ἱππέα τῷ βασιλεῖ
   15. Οὐκ ἀπέβητε δίκαιοι
   16. Ὅς πίστιν ἔχει, ἀμάχητον δύναμιν ἔχει. (Ὅς=όποιος, ἀμάχητον = ακατανίκητη)
   17. Σὺτυγχάνεις ἐπιστήμων τούτων.
   18. Πορευόμενοι δὲ πρὸς Κόρινθον ἐγγὺς τοῦ Ἰσθμοῦ ἐστρατοπεδεύσαντο.
   19. Γηράσκω ἀεὶ πολλὰ διδασκόμενος.
   20. Τὸ χωρίον ὑπῆρχεν ὀχυρόν.
   21. Στρατιῶταί τινες ἐτελεύτησαν εὐθὺς. ἐτελεύτησαν=πέθαναν
   22. ὉἈγησίλαος ἐδίωκε ἐκείνους.
   23. Οἱἵπποι φέρουσιν τοὺς καρποὺς ἐκ τοῦ ἀγροῦ.
   24. Ἡμεῖς ἔφυμεν γυναῖκες
   25. Οὐδεὶς ἐγένετοσοφός.
   26. Ἡμεῖς καθορῶμεν πολλούς ἀνθρώπους
   27. Τοῖς ὅρκοις ἐμείνατε ὑμεῖς
   28. Ἀχίτωνδιατελεῖς.
   29. Οὗτοι ἤσθοντο τῆς κραυγῆς. ἤσθοντο= άκουσαν / αντιλήφθηκαν
   30. Βλάπτει τὸν ἄνδρα θυμός
   31. Πολλὰ ἀγαθὰ οἱ θεοὶ παρέχουσιν τοῖς άνθρώποις.
   32.     Δίωκε δόξαν καὶ ἀρετήν. 
   33. Οὗτοι πεφύκασιν ἀγαθοί
   34. Οἱ στρατηγοὶ ἐδίδοσαν (=έδιναν) τοῖς στρατιώταις  μισθὸν καὶ σῖτον.
   35. Ἄνθρωπος ὤν μέμνησο (= να θυμάσαι) τῆς κοινῆς τύχης. 
   36. Δημοσθένης οὐκ ἒλαχε τοιχοποιός.
   37. Αυτοί κληθήσονται νομοθέται.
   38. Σύ μόνος ὑπάρχεις ἀθάνατος.
   39. Οἱ πατέρες ἡμῶν Μήδων ἐκράτησαν (= νίκησαν). 
   40.   Ἀλκιβιάδης  ᾐρέθη στρατηγός. (ᾐρέθη=εξελέγη)
   41. Πελοπίδας ἐγέμισε τὴν ναῦν ξύλων (τὴν ναῦν =το καράβι )
   42. Ἀθηναῖοι ἐδίδασκον τοὺς παῖδας μουσικήν.
   43. Ἐγὼ εἴρηκα ὑμῖν τὴν ἀληθείαν (εἴρηκα = έχω πει
   44. Ἐρωτᾶ  Ἀριστείδης τὸν Σωκράτην τοῦτο.
   45. Ἡμεῖς παρέχομεν σῖτον αὐτοῖς (Εμείς δίνουμε τροφή σ’ αυτούς)
   46.   Οὗτος κατέστη εὐεργέτης.
   47.    Περικλῆς ἔδωκεν πέντε δραχμὰς τῷ Κλεάρχῳ.
   48.    Μιλτιάδης  ἐχειροτονήθη στρατηγός.

Συνδετικά ρήματα

• •  το ρήμα εἰμί και όσα έχουν παραπλήσια σημασία, δηλαδή τα συνώνυμά του: γίγνομαι, καθίσταμαι (= γίνομαι, ὑπάρχω, τυγχάνω (= τυχαίνει να είμαι), διατελώ (= είμαι συνεχώς), ἔφυν (= γεννήθηκα), πέφυκα (= είμαι από τη φύση μου), ἀποβαίνω (= φαίνομαι), ἐκβαίνω (= γίνομαι)
  •   τα προχειριστικά ρήματα (αυτά που σημαίνουν εκλογή): αἱροῦμαι (= εκλέγω, εκλέγομαι), χειροτονῶ (= εκλέγω με ανάταση του χεριού), χειροτονοῦμαι, λαγχάνω (= τυχαίνω), ἀποδείκνυμι (=διορίζω, καθιστώ), ἀποδεικνύομαι
  •  τα δοξαστικά ρήματα: νομίζω, ἡγοῦμαι (=νομίζω), κρίνω, ὑπολαμβάνω, φαίνομαι, δοκῶ (=φαίνομαι)
  •  τα κλητικά ρήματα: καλῶ, καλοῦμαι, λέγω, λέγομαι, ὀνομάζω, ὀνομάζομαι, προσαγορεύω (= ονομάζω), προσαγορεύομαι

 Προσοχή: μπορεί να συναντήσετε ένα συνδετικό ρήμα σε άλλο χρόνο  εκτός του ενεστώτα  και να δυσκολευτείτε να το αναγνωρίσετε (και επειδή δεν έχετε ακόμη εξοικείωση με άλλους χρόνους και επειδή  δεν έχετε διδαχθεί ορισμένους χρόνους ή παθητική φωνή ή  ανώμαλα ρήματα. ) Εστιάστε λοιπόν στο θέμα του.

1. Τι είναι το αντικείμενο;

-Αντικείμενο ονομάζουμε αυτό, στο οποίο μεταβαίνει η ενέργεια του ρήματος (ή της μετοχής ή του απαρεμφάτου). Αλλιώς, τη λέξη, που δηλώνει τι ή ποιος δέχεται την ενέργεια του ρήματος.

Συνέχεια ανάγνωσης